- door Sef Derkx -
Het gaat sneeuwen, het KNMI waarschuwt voor gladheid en heeft code geel uitgegeven voor het hele land. Of het zo koud wordt, dat de Maas dichtvriest, is onwaarschijnlijk. Koud tot op het bot was het echter wel in 1917. Het vroor lang en hard. Zo lang en zo hard, dat De Maas dichtvroor en je over het ijs van Venlo naar Blerick heen en terug kon schuifelen.
Koning Winter wist van geen wijken begin 1917, het vroor bijna drie maanden aan een stuk. Tussen 1 en 10 februari zakte de thermometer tot -19 graden Celsius. Iedereen klaagde steen en been, vooral over de stagneerde aanvoer van voedsel en brandstof. De Eerste Wereldoorlog was in volle gang. Nederland was weliswaar neutraal, maar voelde toch de gevolgen van het haperend handelsverkeer.
Er was ijsgang op de Maas. Op zondag 4 februari 1917 probeerden enkel durfals over te steken. Ze keerden terug op hun schreden, want het ijs was nog niet sterk genoeg. Twee andere inwoners gingen kopje onder en raakten onderkoeld. Ze werden aan de kant geholpen door toeschouwers. ‘Met een nat pak en den schrik kwamen ze er gelukkig af,’ berichtte de Limburger Koerier.
Aan de Havenkade werd die nacht een Duits meisje aangetroffen met bevriezingsverschijnselen. Omstanders hadden het tijdig ontdekt en naar het huis van de weduwe Bontamps gebracht. Dokter Janssen die direct werd gewaarschuwd achtte het noodzakelijk het kind zo spoedig mogelijk naar het Gasthuis te brengen aan de Begijnengang te brengen.
Maandag 5 februari 1917 brak aan. Door Venlo ging als lopend vuurtje het nieuws: ‘De Maas zit!’. Velen waagden zich voorzichtig op het ijs om de oversteek te maken of een rondje te schaatsen. De iconische foto van de dichtgevroren Maas is gemaakt door fotograaf Linders. Hij stond op de Blerickse oever. Op de achtergrond is een deel van de Maaskade te zien, rechts onder meer De Luif en erachter de torentjes van het stadhuis en de slanke spits van de Sint-Nicolaaskerk. Op de rechterrand is een deel gekomen van de indrukwekkende gevel van de enveloppenfabriek Bontamps.
In
de eerste druk van Venlo in oude
ansichten uit 1969 is nog een tweede foto van Linders opgenomen. We hebben
ze zo goed en kwaad als het ging gescand. Deze opname was een van de
lievelingsfoto’s van mijn eerste afdelingschef bij het Goltziusmuseum en Gemeentearchief,
stadsarchivaris Wim Hendriks.
Op deze historische dag is ter hoogte van het café De Roeije van Zaeijen door Linders nog een prachtig groepsportret gemaakt op het ijs. Het meisje links is Stien Zaeijen, ernaast (met glas bier) staat haar vader kastelein Handri Zaeijen. De overige heren zijn waarschijnlijk leden van de beugelclub of de visvereniging, die in het café lokaal hielden.
De geportretteerden zullen in de verste verte niet hebben kunnen bevroeden, dat wij anno 2021 nog van deze prachtfoto kunnen genieten.
Een oversteek over het ijs van de Maas geschiedde in die februaridagen ook in Belfeld, Tegelen, Velden, Lomm en Arcen.
Reageren? Herinneringen aan winters dat de Maas dicht zat?
Stuur Sef Derkx een e-mail:
floddergats@xs4all.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten