- door Sef Derkx -
Arriva heeft me in Hout-Blerick afgezet. De Springbeek is de bestemming, een expeditie die ik me al voornam in 1993. Venlo vierde 650 jaar stad en het Goltziusmuseum, waar ik werkzaam was, organiseerde de jubileumtentoonstelling Pronkstukken.
Bij allerhoogste uitzondering was er toestemming gekomen om de Romeinse schildknop met Medusahoofd uit Hout-Blerick in bruikleen te krijgen. Hij is in 1872 gevonden bij het uitdiepen van de Springbeek en behoort tot de topstukken van de Limburgse archeologie. De laatste jaren is veel te doen over het teruggeven van museumvoorwerpen. Denk aan schilderijen van Joodse families of etnografica uit voormalige koloniën of missielanden. In dat kader kan wellicht ook Medusa worden overgedragen aan het Limburgs Museum. Truùk nao ’t stedje.
Vorige week sprak ik met stadsarcheoloog Maarten Dolmans over deze opzienbarende vondst uit de tweede eeuw na Chr. Het gaf me het zetje om het voornemen van lang geleden eindelijk ten uitvoer te brengen. Bij het huis met de aanduiding Veldekamp aan de Hoverhofweg heeft het zich voltrokken. Een landarbeider van een nabijgelegen boerderij was de Springbeek aan het uitdiepen. Op zeker moment zag hij tussen de plantenresten en drab iets glinsteren. Hij keek beter. Het was een bronzen schijf met een diameter van zo’n 25 centimeter. Met water maakte hij het voorwerp schoon. Natuurlijk is het onmogelijk, maar wat zou ik graag met terugwerkende kracht deze man de klassieke vraag stellen: ‘Wat ging er op dat moment door u heen?’ Het is zonder enige twijfel dé vondst van zijn leven geweest.
In het midden van de schijf is in reliëf het gezicht van een vrouw gedreven, met in haar golvende haar drie slangen. Om haar gezicht zijn versieringen van bladeren en bloemen. Archeologen twijfelden niet: het de godin Medusa. Volgens de mythe was Medusa oorspronkelijk een beauty, maar ze riep de toorn van de godin Athena over zich af. Deze veranderde haar uit wraak in een lelijkerd met kronkelende slangen als haren. Iedereen die Medusa na haar make-over aankeek, versteende ter plekke van afgrijzen.
Daar had de vinder geen last van, hij verkocht de schildknop aan de Venlose goudsmid Lienders. De nieuwe eigenaar werd door koningin Sophie ten paleize ontboden om Medusa te laten zien. Uiteindelijk is de schildknop in bezit gekomen van de steenrijke verzamelaar Gerard Kam. Heden ten dage is het Hout-Blerickse pronkstuk te bewonderen in Museum Het Valkhof. Een beetje wringt dit wel, eerlijk gezegd.
Venloosch Weekblad, 16 januari 1875 (gevonden met www.delpher.nl)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten