De Halte XXL van woensdag 20 december 2023 - 't Raodhoès (2)

 - door Sef Derkx -

De wekelijkse expedities met Arriva hebben vaak horeca-etablissementen als aangename bijvangst. Ook dit maal. De vriendelijke bediening in ’t Raodhoes in Blerick valt op. 

Niet alleen daarom is dit rijksmonument een echte parel. Het karakteristieke pand uit 1865 is ook anderszins van betekenis. Het heeft cultuurhistorische waarde. Het herinnert aan de periode voor de Tweede Wereldoorlog dat het bestuur van de gemeente Maasbree er zetelde. Blerick anno nu is een gemeenschap met eigen identiteit. ’t Raodhoes is als het ware mededrager van die identiteit. 

Ambtenaren secretarie gemeente Maasbree, 1926 (collectie Gemeentearchief Venlo)

In 1940 werd Blerick bij Venlo gevoegd. Het overgrote deel van de bevolking was faliekant tegen de herindeling, die van bovenaf was opgelegd. Het laat zich raden. Met die gevoelens werd geen rekening gehouden. Het raadhuis verloor zijn functie. Raadsleden uit Blerick werden geacht naar het stadhuis van Venlo te gaan. 

De prentbriefkaart boven is verzonden uit de gemeente Maasbree, de andere uit 'thans gem. Venlo'. Humor of wrevel?  (particuliere collecties)  

Waarschijnlijk vorderde de Duitse bezetter het pand. Op 3 december 1944 werd Blerick bevrijd. De opmars van de geallieerden stokte echter aan de Maas. Venlo werd een frontstad en zou het drie maanden blijven. Daags na de bevrijding van Blerick was in het voormalige raadhuis een plechtige bijeenkomst. In de raadszaal op de eerste verdieping werd een voorlopig burgerlijk bestuur geïnstalleerd voor het stadsdeel Blerick. Het zou aanblijven totdat Venlo weer centraal bestuurd kon worden. Vanaf het raadhuis werd de Nederlandse vlag gehesen. De ceremonie werd besloten met het zingen van het volkslied.

Bevrijding Blerick, 3 december 1944 (collectie Imperial War Museum, Londen)

In 1946 kreeg het monument een nieuwe bestemming. Het Groene Kruis werd er gevestigd. Eind 1948 opende op de bovenverdieping een belangrijke culturele voorziening. De Blerickse Biliotheek werd ingezegend door pastoor Michael Reijnen. De bibliotheek op rooms-katholieke grondslag werd door hem geroemd als: ‘het beste tegengif tegen de massa slechte lectuur, die heden onder de mensen in omloop is.’ 

Dagblad voor Noord-Limburg, 28 december 1940 (gevonden via www.delpher.nl)

Was het bedoeld als sneer richting Oscar Steylen, die een uitleen van boeken had pal tegenover de gloednieuwe bibliotheek? Een onderneming met zelfs boeken die op de Index stonden. Literatuur dus die door de kerkelijke overheid voor katholieken verboden was. Steylen ondervond veel tegenwerking. Hij sloot na enkele jaren zijn uitleen en ging aan de slag als kok op de kazerne. 

Dagblad voor Noord-Limburg, 31 december 1950 (gevonden via www.delpher.nl)

De Bibliotheek in het Blerickse raadhuis verhuisde in 1979. Maar zie, de geschiedenis herhaalt zich. Na de jaarwisseling keert de Bibliotheek weer terug op het vertrouwde nest in ‘t Raodhoes. Ongetwijfeld ook met boeken die ooit op de beruchte Index stonden.

Reageren? Stuur sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.