Eindelijk vrij... - Pius XI versus Joeccius XI

- door Sef Derkx -

Pius XI versus Joeccius XI

Niet lang voor de vastelaovend van 1939 was de paus overleden. Pius XI. De Elfde, alzoeë. Puur toeval, echt waar. Hij was inmiddels bijgezet in de crypte van de Sint-Pieter. Er was aevel nog geen nieuwe paus. Het Conclaaf moest nog bij elkaar komen.

De kerk verkeerde daarom in een periode van rouw. Vors Joeccius de Elfde - geen  toeval deze de Elfde - vond dat de vastelaovend gewoon door kon gaan. Dat schoot een groep katholieken in Venlo in het verkeerde keelgat. Er werd schande van gesproken. Tijdens de vastelaovend van 1939 werd het zogenaamde Veertigurengebed ingesteld. Veertig is een getal dat in de Bijbel vaak voor komt. Veertig uur aan één stuk was de Sint-Martinuskerk geopend. Op het altaar stond een monstrans met hostie en iedereen was uitgenodigd te komen bidden om een dam te werpen tegen en we citeren de Nieuwe Venlosche Courant van 6 februari van dat jaar: ‘De stijgende genotzucht en in verband daarmede dalend peil van de zedelijkheid.’

Het vorig jaar digitaliseerde het Jocus Museum twee 8-films van mevrouw Wolters. Een ervan geeft een prachtig beeld in zwartwit van de optocht in 1939. Mensen dansen uitbundig op straat en ongetwijfeld zal er ook in zaal en gewoon thuis zijn gedanst. Achteraf gezien was het een spreekwoordelijk dansen op de vulkaan. Enkele kilometers verder naar het oosten, in nazi-Duitsland klonk, een oorpijnigende danse macabre.

De vastelaovend van 1939 was voorlopig de laatste. Die van 1940 ging niet door vanwege overheidsmaatregelen samenhangend met de mobilisatie en door de opgelopen oorlogsdreiging in Europa. In de jaren van de Tussen de Bezetting was de Venlose vastelaovend ondergedoken.

In de aangrijpende theatervoorstelling … Eindelijk vrij zijn de jaren ’30, de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog, natuurlijk een onderwerp, klik op:  eindelijkvrij.eu.

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.