De Halte - Natuurtheater Velden

(tekst Sef Derkx/foto's collectie Pieter Duijf)

Vijfentwintig graden in Limburg. De weervrouw had het met een brede glimlach aangekondigd. De allereerste zomerdag in 2020 en dat al begin april. We besluiten om met de fiets naar Velden te gaan en niet met de bus. Natuurlijk ook met het oog op het virus. Doel van onze tocht is het openluchttheater. Iedereen kent natuurlijk De Doolhof in Tegelen. Het openluchttheater van Velden ligt aan het noordzijde van het dorp. Bij buurtschap Hasselt gaan we de Molendijk op, slaan af naar de begraafplaats en fietsen nog een stukje door over de Vuurweg. Een rustiek houten bord geeft aan waar de ingang is van het theater. We zijn getipt door Pieter Duijf, collega-publicist en Veldenaar tot in zijn haarwortels. Hij was zeven jaar geleden een van de initiatiefnemers, die het verkommerde natuurtheater nieuw leven heeft ingeblazen.

Maar laten we eerst teruggaan naar het begin, naar het bevrijdingsjaar 1945. Het door de oorlog geteisterde Velden neemt Chris van Erp in dienst als bouwkundig opzichter. Hij ontpopt zich als een betrokken ambtenaar die niet alleen begaan is met de wederopbouw van het dorp, maar ook met het welzijn van de Veldenaren. 

Om de mensen ontspanning te kunnen bieden, oppert hij het idee van een openluchttheater in de natuur. Medestanders omarmen het plan, er wordt een geschikt terrein gevonden op de Schandelose Heide en jonge vrijwilligers gaan aan de slag. Duizenden kruiwagens met zand worden verplaatst en opgeworpen tot een amfitheater, een aangelegde vijver dient als klankbord. Na lang zwoegen gaat het openluchttheater in de late zomer van 1946 open. 

Als regisseur  treedt in de eerste jaren Grad van Enckevort naar voren. Hij leidt religieus doordesemde theaterstukken, waarin zo’n honderdvijftig acteurs en figuranten uit Velden en omgeving meespeelden. Wij kennen Grad van Enckevort nog uit de jaren zestig en zeventig toen hij zich tot schrik van de goegemeente van Sevenum als dorpsprovo ontpopte.  

Terug naar Velden. Het idee van een openluchttheater blijkt te hoog gegrepen. De belangstelling voor de voorstellingen taant en de Culturele Vereniging, die verantwoordelijk is voor de exploitatie van de accommodatie, kampt in 1950 met een tekort van tweehonderd gulden. Een jaar later sluit het theater, in de jaren die volgen raakt het overwoekerd en neemt de natuur het terrein terug. Ruim zestig jaar later, begin 2014, gaan vrijwilligers aan de slag om het te heroveren op de natuur. Het resultaat is een prachtige, intieme droomplek midden in het groen met een door de vijver natuurlijke akoestiek.