De Halte van woensdag 29 september 2021 - Een middeleeuwse automatiek en Sandwich Sciencefiction

- door Sef Derkx -

We zijn onderweg van de Sint-Martinusbasiliek naar de bushalte aan de Koninginnesingel. Het is een drukke route in de binnenstad voor wandelaars en soms te druistige fietsers. We hebben Dreuf Marie bezocht, een mooie pièta uit de eerste helft van de zestiende eeuw. Eeuwenlang stond het beeld van Maria met haar gestorven zoon in de Sint-Nicolaaskerk. Bij een bombardement in de Tweede Wereldoorlog raakte dit bedehuis zwaar beschadigd. Er is helaas niet gekozen voor wederopbouw, de restanten zijn gesloopt. 

Als je er niets te zoeken hebt, kom je niet in dit onooglijk bedrijfsstraatje. Jammer, want aan de andere zijde van de bibliotheek heb je zicht op een deel van het veertiende-eeuwse achterhuis van het Huis Ottenheijm. Het is weliswaar niet zo fraai als de frontgevel aan de Vleesstraat, maar wel interessanter. In het midden van het bovenste deel van de achtergevel loopt een breed, uitspringend rookkanaal.  

Kruisherenstraat (foto's Sef Derkx) 

Aan weerszijden ervan werden tijdens de bouw zogenaamde vogelgaten aangebracht. Er zijn vierkante openingen in het metselwerk, maar ook zes ronde waarvoor jeneverkruiken zijn ingemetseld. Van iedere kruik zijn de bodem en hals zorgvuldig weggetikt met een hamertje. Zo ontstond de opening van broedholtes voor spreeuwen. In tijden van schaarste waren de vogels het alternatief voor vlees. Van binnenuit werd het vogelgat voorzichtig opengemaakt, de spreeuwen gepakt en de nek omgedraaid. Met enige verbeeldingskracht zou je de broedholtes kunnen beschouwen als een middeleeuwse automatiek. De volgende stap, naar het fameuze Venlose frietei, is dan maar een kleine. Bij de restauratie in de jaren zestig van de vorige eeuw zijn ijzeren staafjes onder de openingen aangebracht. De vogels kunnen erop neerstrijken. Voor een vroegtijdige dood in een kookpot hoeven ze uiteraard niet te vrezen.

Achtergevel Huis Ottenheijm met vogelgaten (collectie Gemeentearchief Venlo)

Het is niet verwonderlijk dat we trek hebben gekregen, dus gaan we op deze mooie nazomerdag op het terras zitten van café Stek. Het is het enige etablissement dat we in Venlo kennen, waar je tonic met  espresso kunt bestellen. Een onstuimig bruisend drankje, dat behoedzaam aan onze tafel wordt ingeschonken. Als toekomstbestendig alternatief voor een broodje spreeuw uit tijden van weleer bestellen we een Sandwich Sciencefiction. De bus kan nog even wachten.

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.