De Halte XXL van woensdag 16 maart 2022 - De Verrijzeniskapel in Steyl

- door Sef Derkx/ met foto's van broeder Heinz Helf SVD -  

Het Missiemuseum gaat een uur later open dan gedacht, zie ik als ik al in de bus naar Steyl zit. Mijn fout, geen probleem. Dan wandel ik eerst door de kloostertuin. Schijnt een probate methode te zijn om het stresshormoon cortisol te verlagen. 

Er is een bijzondere kapel die al lang op het verlanglijstje staat om te bezoeken. De Verrijzeniskapel ligt in het oostelijk deel van het park, achter het klooster Sint-Gregor. Vele jaren geleden werden in dit complex de seniorkloosterlingen verzorgd. 

Je gaat de Verrijzeniskapel binnen via een portiekje met zuilen. Aan de buitenzijde is het gebouwtje met rode cement bestreken, binnen is het ruwe stucwerk deels geel en groen. De glas-in-loodramen verwijzen naar Pasen. In een uitbouw is de Verrijzenis uitgebeeld. Op de voorgrond knielt een engel, erachter staat Christus die uit zijn graf is opgestaan. In een van de wanden zijn op geglazuurde tegels de namen van kloosterlingen uit Steyl vermeld, die in den vreemde zijn gestorven en niet op de kloosterbegraafplaats werden begraven. Met het licht van ons mobieltje lezen we de namen en data. De congregatie herdenkt op deze schemerachtige plek ook de medekloosterlingen, die in de Tweede Wereldoorlog veelal in het oosten zijn gesneuveld. De dienstplicht gold onder het naziregime ook voor religieuzen met de Duitse nationaliteit.   

De kloosters spelen in de laatste maanden van de Tweede Wereldoorlog een bijzondere rol. Honderden inwoners van Steyl wonen vanaf november 1944 tot aan de bevrijding in verschillende kloosterkelders. Het is voor Nederland een bijzonder fenomeen. Mensen uit Steyl schuilen voor het oorlogsgeweld, veroorzaakt door de Duitse bezetter, bij Duitse congregaties in bezet gebied. De religieuzen zorgen zo goed als mogelijk voor de onderduikers en redden mensenlevens.

We lopen naar buiten, het voorjaarslicht en de warmte in. Bij de Verrijzeniskapel staat een Mariabeeld onder een baldakijn met zuilen. Het is in 1950 geplaatst ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de kloostergemeenschap in Steyl. Nog drie jaar wachten en dan staat de teller op anderhalve eeuw.

Tegenover de Verrijzeniskapel is een prachtige houten veranda. Naar verluidt zaten hier in de zomermaanden missionarissen elkaar sterke verhalen te vertellen over hun ervaringen op posten in verre landen. Broeder Heinz Helf vertelde me dat de zogenaamde Liegehalle ook was bestemd kloosterlingen die TBC hadden opgelopen.

Deze nauwelijks bezochte uithoek van de kloostertuinen van Steyl is doorweven met geschiedenis. Heel bijzonder om hier te vertoeven en de geest te laten waaien. 

Maar nu op naar het Missiemuseum.

Met dank aan Heinz Helf voor de prachtige foto's.

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.