Van nul tot nu van woensdag 16 maart 2022 - Aardgas: een gelukwens waard

- door Albert Lamberts -  

Gas. Het woord is in de laatste pakweg tien jaar veelvuldig gebruikt en het laatste half jaar gaat er vrijwel geen dag voorbij of gas staat op de nationale en internationale agenda’s. Tot verleden jaar was dat, omdat Nederland van het gas af moet om de klimaatdoelen te halen: forse reductie van CO2. De laatste maanden is gas in elk huishouden onderwerp van gesprek wegens de alarmerende prijsstijging als gevolg van de Russische inval in Oekraïne. En tussendoor stond en staat gas op de Haagse agenda, omdat het de gasvelden in Groningen moet sluiten wegens de vele aardbevingen, die de winning ervan veroorzaakt. 

De koepelvormige tent op de Oude Markt, waar de Venlonaren terecht konden voor informatie over aardgas.

Gas. In de jaren zestig van de vorige eeuw werd in ons land gejubeld: er waren miljarden kubieke meters aardgas aangeboord in Groningen. De kolen en het zogeheten Staatsmijngas (gewonnen uit steenkool) konden in de ban voor het veel schonere en lucratiever aardgas.

Ook Venlo telde zijn zegeningen. In april 1965 schreef Ir. N. Stroucken, de directeur van de Gemeente Bedrijven, in een speciale brochure: In de reeks van Nederlandse gemeenten, waar de verbruiker reeds in 1965 over aardgas kan beschikken, staat Venlo in de voorste gelederen. Een werkelijke gelukwens waard. Stroucken liet gelijk weten dat er nog ontzaglijk veel werk verzet moest worden, maar hij beloofde de Venlose burgerij, dat zij nauw bij de plannenmakerij en de uitvoering daarvan betrokken zou worden. Wanneer op 1 juli het aardgas onze gemeente bereikt heeft, moeten alle gasverbruikerstoestellen worden omgebouwd of vernieuwd,  zo liet Stroucken weten. Voor wie nog vragen had werd op de Oude Markt een aardgasvoorlichtingscentrum in een fraaie koepelvormige tent geopend. 

Directeur van de Gemeente Bedrijven, ir. N. Stroucken.

Het gasbedrijf zette in samenwerking met de Gascon N.V. en de VENSI (Venlose Samenwerkende Installateurs) een ombouworganisatie op die maar liefst circa duizend aansluitingen per week kon ombouwen. De stad werd in vijftien sectoren van ongeveer duizend woningen opgedeeld en vanaf 20 juli 1965 begonnen de werkzaamheden: eerst de vijf sectoren in Blerick en vervolgens de tien in Venlo. Als alles volgens wens verliep was zo rond begin november de hele operatie afgerond.

Waarom wij daarmee zo’n haast maken?, schreef Strioucken, om vervolgens zelf het antwoord te geven: Omdat wij u zo spoedig mogelijk willen profiteren van de voordelen die het aardgas biedt, wanneer u het niet alleen gebruikt voor koken en warm water, maar ook voor de verwarming van uw woning.

Het ombouwen van gastoestellen was nodig, omdat aardgas tweemaal zoveel warmte afgaf dan het zogeheten Staatsmijngas. De door de gastoestellen geleverde warmte aan de pannen en ketels moest natuurlijk gelijk blijven, anders gaat het pannen kosten. De ombouw overigens gebeurde gratis en toestellen, die niet geschikt waren voor ombouw konden worden ingeleverd tegen een aantrekkelijke inruilvergoeding. Nieuwe toestellen konden tegen een behoorlijke korting worden aangeschaft. 

Toen de operatie was afgerond verdwenen de kolenleveranciers uit het straatbeeld.  De oudere mensen herinneren zich de sjouwers met een speciale leren doek over de schouder waarop de te transporteren zak met kolen naar de luiken van de kolenkelders werd gedragen. Kolen in allerlei soorten en maten: briketten, eierkolen, neutjes één tot en met neutjes zoveel. De kolentuiten konden aan de straat worden gezet.

Aardgas stroomde de huizen en de bedrijven binnen. De gemeenteraad van  Venlo stelde na de overgang van mijngas op aardgas de tarieven vast: Het vastrecht varieerde van 2 tot 18 gulden, al naar gelang van gebruik van nog geen 300 kubieke meter op jaarbasis naar 2100 tot 100.000 kubieke meter. De kleinste verbruikers betaalde 25 cent per kubieke meter en de grootverbruiker (2100 tot 100.000 kubieke meter 9 cent. Een speciale kanttekening: Burgemeester en Wethouders zijn bevoegd voor een aardgasverbruik groter dan 100.000 kubieke meter per jaar bijzondere tariefregelingen vast te stellen. Aldus Stroucken. 

Ai, die prijzen. Het jubelen weerklinkt al lang niet meer.

Foto’s uit boek Gemeente Bedrijven Venlo 125 jaar ondernemer.  Uitgave van september 1987.

Reageren? Stuur Albert Lamberts een e-mail: albertlamberts@home.nl.