- door Sef Derkx -
Voordat we de bus terug naar Venlo nemen, gaan we op zoek naar sporen van de joodse geschiedenis van Kaldenkerken.
Aan de Synagogenstrasse tegenover Kaas Frischdienst is een plaquette met een
gestileerde weergave van de synagoge en een menora. De tekst luidt: ‘Von 1873-1938
hat gegenüber die Synagoge der jüdischen Gemeinde gestanden.’ De nacht van 8 op
9 november 1938 staat bekend als de Kristallnacht. Een pogrom, een aanval op de
joodse bevolking van Duitsland. Synagogen, winkels en bedrijven worden in brand
gestoken of vernield. Particuliere woningen, scholen, begraafplaatsen en
ziekenhuizen moeten het eveneens ontgelden. De synagoge van Kaldenkerken raakt zwaar
beschadigd. De Nieuwe Venlosche Courant van
11 november 1939 bericht uitgebreid over de schokkende gebeurtenissen in
Duitsland en vermeldt de grensplaatsen Straelen en Kaldenkerken. De vandalen
waren er met auto’s gearriveerd. Niemand durfde ze tegen te houden, meldt de
krant.
De
schok moet groot geweest zijn binnen de joodse gemeenschap van Venlo. Ongetwijfeld
is er over gesproken in de synagoge aan het Maasschriksel. De daders van de Kristallnacht
in Kaldenkerken zijn na de oorlog tot gevangenisstraffen veroordeeld. De muren
van het verwoeste bedehuis werden pas in 1960 gesloopt. Als herinnering is met
granietsteen in het plaveisel de plattegrond van de synagoge weergegeven.
Eerder waren we op zoek in de Kehrstrasse naar struikelstenen voor Emmy Bonn-Leyens en haar zonen Walter en Hans-Günther. Het gezin had een modewinkel in Kaldenkerken. Die was ten gronde gericht door de anti-joodse maatregelen van de nationaalsocialisten. Vader Alex Bonn pleegde zelfmoord, moeder en zoons vluchtten naar Venlo. Ze woonden aan de Nieuwstraat naast burgemeester Berger.
Nieuwstraat voor de Tweede Wereldoorlog (met dank aan Piet Braem)
In
de Tweede Wereldoorlog werd het gezin gedeporteerd.
In 1948 wordt Hans met spoed opgenomen in het
ziekenhuis. Hij overlijdt op 25 april 1948 na een verschrikkelijke doodsstrijd.
Het sectierapport rept over geïnjecteerde tuberkelbacillen, waarschijnlijk
moedwillig geïnjecteerd in het concentratiekamp. Met vertraging is hij dus
alsnog een slachtoffer van de Holocaust. Te erg voor woorden. Hans Bonn ligt
begraven op de Joodse Begraafplaats van Venlo.
Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten