- door Albert Lamberts -
Zoals in latere decennia landelijk
liberalen en klerikalen tegenover elkaar kwamen te staan was dat in Venlo, ook
al wegens de negenjarige Belgische bezetting (1830 – 1839), al eerder het
geval. Dat was natuurlijk niet zomaar. Het was enerzijds een gevolg van steeds
verder toenemende animositeit tussen de politiek zeer invloedrijke
vrijmetselaarsloge La Simplicité en de katholieke kerk en anderzijds de botsing
tussen twee hardliners: aan katholieke zijde deken Schrijnen en aan de andere
kant burgemeester Bontamps. De deken en de burgemeester konden eigenlijk worden
beticht van een haat-liefde-verhouding.
De bisschoppen in België – Venlo ressorteerde onder het bisdom Luik, waar bisschop Van Bommel zetelde - hadden de vrijmetselarij veroordeeld en dat gebeurde ook in Venlo, waar deken Schrijnen zich met luide stem in het koor van anti-vrijmetselaars voegde. Dat was voor de vrijmetselaars reden om de handschoen op te nemen. De Venlose loge telde behoorlijk wat lokale, politieke kopstukken en die vreesden voor hun positie door het toenemende mondelinge geweld van de deken, waardoor katholieken zich zouden kunnen afwenden van de liberalen: burgemeester Bontamps en confraters.
Schrijnen liet niet na
vrijwel alles uit liberale koker, waarachter de deken steevast de
vrijmetselaars vermoedde, te vuur en te zwaard vanaf de kansel te bestrijden.
Zelfs de opvoering van een
toneelstuk ten bate van het RK Armbestuur in een door Bontamps beschikbaar
gestelde ruimte, stuitte bij de deken op grote weerstand. De jeugd zou
daardoor in het verderf worden gestort, fulmineerde Schrijnen. Zoals
al eerder eens geschreven: Bontamps zocht zijn heil bij de bisschop, maar die
stelde zich onverwijld achter de Venlose deken op en waste Bontamps de oren. De
breuk tussen de burgemeester en de deken was compleet. Bontamps was,
aldus Schrijnen, een schijnheilige farizeeër, die heimelijk de katholieke
belangen ondermijnde.
Toch moesten de
geestelijke en burgerlijke leidsmannen samen verder. Dat gold eigenlijk ook
voor de militaire commandant in Venlo, Brialmont, en het Venlose stadsbestuur
en de deken, maar ook die relaties raakten danig vertroebeld. Brialmont wond om
zijn antiklerikale houding geen doekjes en de bezettingsmacht zorgde in de stad
voor de nodige overlast. Wederzijds fanatisme verslechterde de verhoudingen. Telkens
moest Bontamps oplaaiende brandjes blussen. Hij kon het in de ogen van de
kibbelende partijen nooit goed doen.
Volgende keer: geen
subsidie voor dag van de volksmissie.
Reageren? Stuur Albert Lamberts een e-mail: albertlamberts@home.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten