- door Sef Derkx -
We zijn uitgestapt bij de halte bij het Nolenspark, al maanden waren we van plan Dreuf Marie in de Martinusbasiliek te bezoeken. Daarvan is het steeds niet gekomen. Dreuf Marie is een houten beeld van een diepbedroefde Maria, die huilt om haar gestorven zoon. Dit type Mariabeeld, wordt pièta genoemd.
De laatste keer dat ik dit topstuk zag was in 1974, bij een tentoonstelling in het voormalige Goltziusmuseum over de kruisheren in Venlo. De sculptuur maakte diepe indruk. Onpeilbaar verdriet gegutst uit een stug blok hout, de hand van een meester-kunstenaar is aan het werk geweest. Het beeld van de moeder met haar ter dood gebrachte zoon op de schoot kreeg nog meer betekenis, nadat ik me verdiepte in de geschiedenis.
Het is niet druk in de Sint-Martinusbasiliek op deze doordeweekse middag. Een moeder en dochter drentelen rond. Langeafstandswandelaars, zo te zien aan hun kleding en schoeisel. Ik vang flarden op van verwondering en bewondering. Een heer is doende met een fototoestel. Hij spreekt me aan. Peter Vostermans is een hartstochtelijke Venlonaar. Hij verzamelt oude foto’s en prentbriefkaarten. Vaak is hij onderweg om plekken in zijn stad te fotograferen. De resultaten worden op Facebook geplaatst. Het Mariabeeld waarvoor ik hier ben, heeft hij al voor de lens gehad. Ja hoor, die foto mag ik gebruiken voor de Floddergatsblog. Van de mooie, alleszeggende dialectnaam Dreuf Marie heeft hij nooit gehoord.
De sculptuur stond tot 1940 in de Sint-Nicolaaskerk in de binnenstad. Het moederverdriet dat eruit sprak, raakte gelovigen. Generaties Venlonaren gingen erheen om een kaarsje op te steken. Kort voor of na de Duitse inval werd het beeld uit de kerk gehaald en veilig opgeborgen. Daardoor overleefde het de oorlog ongeschonden.
De kerk zelf niet, die werd tijdens een bombardement in 1944 verwoest. Er is niet gekozen voor wederopbouw, maar voor sloop van de resten. Vier jaar na de oorlog besloot het bisdom een nieuwe Sint-Nicolaasparochie in Genooi te stichten. Dreuf Marie ging mee naar de Witte Kerk. In 1961 kreeg de parochie een nieuwe, moderne zaalkerk naar een ontwerp van architect Joost van der Grinten. Deze is inmiddels aan de eredienst onttrokken.
Het beeld verhuisde naar de sacristie van de Martinusbasiliek. Vorig jaar augustus is ze geplaatst in een nis in de kerk zelf. Omroep Venlo schonk er aandacht aan, zie: reportage Omroep Venlo.
Dreuf Marie wordt toegeschreven aan de Meester van Elsloo. Dit is echter geen persoon, een kunstenaar van vlees en bloed zogezegd, maar is de noodnaam voor een groep anonieme laat-middeleeuwse beeldensnijders, die rond 1500 actief waren in het gebied Opper-Gelre, het huidige Midden en Noord-Limburg, en die hun werk niet signeerden. Zie ook: https://www.zuiderlucht.eu/de-meester-van-elsloo-ontmaskerd/.
Dreuf Marie heeft een eerbiedwaardige leeftijd. Wat heet, ze dateert uit de eerste helft van de zestiende eeuw. Het was een periode, waarin de kunsten en wetenschappen in het Maasdal tot bloei kwamen. Wie het beeld heeft vervaardigd is niet bekend. Het moet een regionale meester geweest zijn, gelet op details als de plooival van de kleding, de haardracht en de expressieve gezichten. Dreuf Marie, sinds eeuwen verbonden met Venlo en Venlonaren, is thuisgekomen in hartje stad. Hoe mooi is dat.
Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten