De Halte XXL van woensdag 5 februari 2025 - Frontstad

 - door Sef Derkx -

Café De Gaaspiep aan de Kleine Kerkstraat is nog gesloten. Het zal even duren voordat we kunnen vaststellen of er ’t ketske nog bekend is. Een jonge jenever met enkele druppeltjes Underbergh. Een borreltje dat vroeger in Venlose cafés werd genuttigd. 

Geen man overboord. Niet alleen wat in het vat zit verzuurt niet, ook alcoholrijkere dranken in flessen zullen niet gauw naar azijn smaken. We besluiten om naar de Maas te wandelen. Ze staat hoog en kolkt vervaarlijk. Altijd een indrukwekkend gezicht. 

De Andere van Pierre Franssen (collectie Sef Derkx)

Tijdens onze expeditie met de bus naar Velden, hebben we het gedicht Frontstad gelezen van Pierre Franssen. Over Venlo in het bevrijdingsjaar. Het staat in de bundel De Andere die in 1959 is verschenen. Het gedicht is voor koor en orkest op muziek gezet door Theo Jordans. De Venlose Oratorium Vereniging, Venlona en het Maastrichts Symfonie Orkest zouden de compositie begin jaren vijftig hebben uitgevoerd. Of er een opname bewaard is gebleven?

Wilhelminapark 7, woonhuis van het gezin Franssen (bron Google Streetview)

Pierre Franssen (1884-1964) woonde in het Wilhelminapark. Op huisnummer 7, een villa gebouwd in 1928 naar een ontwerp van architect Philip Donders uit Geleen. We besluiten erlangs te lopen, het is immers de plek waar Pierre Franssen zijn gedichten schreef. Het is een ruim pand, een beetje in de stijl van de Amsterdamse School. In zijn gedichten heeft Franssen het vaak over dit huis, de tuin en het Wilhelminapark. Hij was er ten zeerste mee verknocht. In Venlo waren na de Tweede Wereldoorlog getalenteerde dialectdichters actief, met voorop Mien Meelkop, Frans Boermans en Sef Cornet. Franssen gold in die periode als enige Nederlandstalige dichter van betekenis. Zijn geld verdiende hij er niet mee; waarschijnlijk hield hij er geen stuiver aan over. In het dagelijks leven was hij directeur van Cyrus, de succesvolle Venlose onderneming die fietsen en later ook bromfietsen op de markt bracht. 

Studiefoto Pierre Franssen (particuliere collectie)

Ongetwijfeld had hij een volle werkdag, maar daarnaast vond hij de tijd voor poëzie en muziek. Mooie, toegankelijke gedichten die soms ontroeren. Daarnaast is hij echter ook een ironische dichter. Bij zijn uitvaart op vrijdag 28 augustus 1964 is het middenschip van de Sint-Martinuskerk tot op de laatste plek bezet. Met familieleden en zoals de lokale krant meldt: ‘vrienden in en door de dichtkunst, de muziek, de zakelijkheid.’ Die vrienden stonden ook aan het graf op de Venlose begraafplaats. Zelf had Franssen over zo’n begrafenis ooit gedicht: 

De zon glimt op hun toet 

en op het hout der schrijn. 

Wat is de dood toch goed 

dat wij nog levend zijn.

Reageren? Stuur Sef Derkx een email: floddergats@xs4all.nl.