De Halte XXL van woensdag 16 juli 2025 - Gevelsteen aan Nassaustraat herinnert aan bombardement

- door Sef Derkx/foto's Piet Braem -

Voordat we naar de Buitenstebinnentuin in ziekenhuis Viecuri gaan, maken we in de buurt van de bushalte aan de Koninginnesingel een foto. Van een bijzondere gevelsteen aan de Nassaustraat. Even voor de goede orde, het De tragiek van eerste stenen is, dat ze in feite géén eerste stenen zijn. Voordat de eerste steen wordt gelegd, is steevast een bouwvakker al in de weer geweest om een muurtje te metselen tot stut van de zogenaamde eerste steen.

Zowel op eerste stenen als op gevelstenen staan data en namen vermeld. In het begin is bekend wie met enig ceremonieel de troffel hanteerde. Na verloop van jaren vervagen de herinneringen. De namen lossen op in de mist van de tijd. Slechts de namen der grote drinkers leven voort, schreef de dichter Riekus Waskowsky. Niet dus van leggers van eerste stenen of gevelstenen. Laat dit echter geen aansporing zijn om naar de fles te grijpen. 

Op de Facebookgroep ‘Ald Venlo in kleur’ van beeldresearcher Piet Braem is onlangs een interessante foto geplaatst. Van de onthulling in juni 1952 van een gevelsteen naast de middelste ingang van de portiekflat aan de Nassaustraat. Dit is zeker niet de eerste steen. De ruwbouw van het complex nadert zijn voltooiing, zien we op de prachtige foto. Een oudere dame in stemmig zwart heeft met een behangschaar een lusje doorgeknipt en houdt tussen duim en wijsvinger van de linkerhand nog even het puntje vast van de nationale driekleur. De gevelsteen is deels zichtbaar. We horen het applaus van de genodigden bij wijze van spreken al.

De dame van deze gewichtige taak is de oudste dochter van B. van Kan,  de exploitant van het Rembrandttheater dat tot vrijdag 13 (!) oktober 1944 op deze plek stond. Op deze dag met een zwarte rouwrand is het eerste van de serie geallieerde bombardementen op de Maasbruggen. Die worden niet geraakt. De bommen vagen delen van de Parade, Nassaustraat, Picardie en de Van Cleefstraat weg. Urenlang is men bezig slachtoffers te bergen, gewonden te bevrijden en oplaaiende branden te bestrijden. Het eerste bombardement kost aan 59 mensen het leven. De slachtoffers worden op 17 oktober 1944 begraven. 

Van het Rembrandttheater, de trots van Venlo, rest slechts een rokende puinhoop. Nadat het puin is afgevoerd, blijft hier tot 1952 een schrijnend lege plek. Het nieuwe, naoorlogse appartementencomplex van architect Ben Hendrix geeft puinstad Venlo weer een beetje een kleur op de wangen. De appartementen in hartje stad waren van meet af aan geliefd en zijn dat nog steeds.

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.