zondag 23 november 2025

De Bevrijding begon voor Venlo op de Bevrijdingsweg - door Sef Derkx

(Verscheen gisteren als 'Aevel')

Gedenkteken bij Bevrijdingsweg

Bij de Amerikaanse militaire begraafplaats in Margraten zijn onlangs gedenkplaten verwijderd over de betrokkenheid van Afro-American soldaten bij de bevrijding van Nederland. Het weghalen heeft geleid tot grote verontrusting en verontwaardiging onder nabestaanden in de Verenigde Staten.

Deze jonge mannen vochten onder de vlag van Amerika, in een leger dat racistisch en gesegregeerd was. Een van de twee panelen maakte duidelijk dat de soldaten zowel tegen de nazi’s vochten als tegen discriminatie binnen de eigen gelederen.  

Truuk nao ’t stedje. 


We zijn bezig met een documentaire over plekken in onze grensregio, die herinneren aan de Tweede Wereldoorlog. Vorige week stonden Tom Ketelings en ik op het spookachtige station van Kaldenkerken. Een macabere plaats van herinnering aan de evacuatie van januari 1945. De betegelde onderdoorgang naar de perrons zou zo een plaats delict in een aflevering van Tatort kunnen zijn.

Eerder die dag waren we aevel bij de Bevrijdingsweg. De eerste tientallen meters Venlo die op 1 maart 1945 werden bevrijd, liggen hier. Het 784ste tankbataljon, dat onder het motto ‘It Will Be Done’ over de grens rolde, bestond goeddeels uit Afro-Americans. Dat we op de oostelijke Maasoever bevrijd zijn door zwarte Amerikanen is een bijzonder feit. Het gebeurde op deze manier nergens anders in Nederland. In lokale oorlogsdagboeken lezen we over de ontmoetingen met de zwarte Amerikaanse soldaten. Vooral voor kinderen was het opzienbarend. Om nooit meer te vergeten.


 

Aan de Bevrijdingsweg in Venlo herinnert alleen een simpel straatnaambordje aan deze belangrijke historische dag. Aan de uren dat eindelijk, eindelijk de vrijheid kwam. Verdöld weinig als eerbetoon. Hier heeft in tachtig jaar nooit een herinneringsteken gestaan. Sinterklaas is in het land, alzoeë mogen we een wensenlijstje maken. Leeve Huibaard wet geej wat bij mij helemaal bovenaan staat? Ken! Een paneel aan de Bevrijdingsweg als herinnering aan onze bevrijding met vermelding van de bijzondere rol die Afro-American soldaten erin speelden.

Tot slot.

‘De geschiedenis leert ons dat we nooit iets van de geschiedenis geleerd hebben,’ schreef de filosoof George Hegel. Een beladen armgebaar uit de Tweede Wereldoorlog is de Hitlergroet. Angstaanjagend dat deze weer terug is. In september in Den Haag. Nu, aevel ook in ’t stedje. Na de Popronde begin deze maand stonden jonge gasten te ‘siegheilen’ in de binnenstad. Erop aangesproken, escaleerde de zaak en werd er gevochten. Het gevolg? Een muzikant op de Spoedeisende Hulp. Wie allewiels weloverwogen de Hitlergroet brengt, ontbreekt het aan historische kennis én aan een moreel kompas. Laten we daarom hopen dat het slechts domheid was. Pure domheid.

Wies ’t aevel weer ens is,

Sef Derkx

 

 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten