woensdag 13 juli 2022

de Halte XXL van woensdag 13 juli 2022 - Op het terras van De Maagdenberg

- door Sef Derkx -  
We kwamen op een warme zaterdag in de bus voorbij aan grand-café Maagdenberg. Buiten op het terras werd muziek gemaakt. Werktuigelijk drukten we op het stopknopje. Luttele minuten later zette Sheggi Laker, de kleurrijke en vrolijke medewerker van het etablissement, ons een glas bier voor de neus. Alcoholvrij uiteraard, want we waren immers aan het werk. Hij wenste ons veel plezier met de muziek. Er was een optreden van de jubilerende Venlose Harmonie.


Het toponiem Maagdenberg zorgt vaak voor een glimlach. Met meteen erachteraan de vraag hoe Venlo aan een Maagdenberg komt. Bij de Floddergats lag tot 1795 het klooster van de zusters van Onze Lieve Vrouw en van de heilige Ursula en de Elfduizend Maagden. Een mondvol inderdaad. Hun voormalige kapel kennen we als Domani. Het klooster was welvarend. 


Mariaweyde, 1684 (met dank aan Gemeentearchief Venlo)

Respectievelijk Ursukapel, Paterskerk en nu Domani (foto internet)

De religieuzen, vaak maagden genoemd, hadden veel gronden buiten de stad in bezit. Waarschijnlijk ook bij de steile weg naar Leuth. Voor zover na te gaan komt de opmerkelijke naam voor het eerst voor op de Tranchotkaart. 


Het is de bekende topografische kaart uit het begin van de negentiende eeuw. De Maagdenberg was destijds nog een grote boerderij van de rijke familie Verwins.

Mathieu Brialmont, olieverf op doek (locatie De Maagdenberg)

In 1819 meldt zich oud-militair Mathieu Brialmont op het landgoed. Hij  heeft een oogje laten vallen op de dochter des huizes. Een jaar later stappen hij en Anna Maria Verwins in het huwelijksbootje en gaan op de Maagdenberg wonen. Met de nieuwe bewoner verschijnt een van de meest markante inwoners van Venlo uit de negentiende eeuw ten tonele. In 1830 breekt in Brussel een opstand uit tegen de gehate Nederlanders met voorop koning Willem I. De revolutionairen winnen snel terrein. De vlam van de revolte slaat over naar Limburg. Op de elfde van de elfde 1830 gaat Venlo over in Belgische handen. Negen jaar lang zullen Venlonaren Belgen blijven. Mathieu Brialmont speelt een vooraanstaande rol in de omwenteling. Als dank voor bewezen diensten wordt hij in 1832 benoemd tot stadscommandant.

Waszegel vrijmetselaarsloge La Simplicité (foto van internet)

Mathieu is een van de oprichters van de plaatselijke vrijmetselaarsloge La Simplicité. In de fanatieke pastoor-deken Carolus Schrijnen vindt hij een intellectuele tegenstander van formaat. De stadscommandant en de voornaamste geestelijke van Venlo kunnen elkaars bloed wel drinken. 


Deken Schrijnen (collectie Gemeentearchief Venlo)

Schrijnen ziet de vrijmetselarij als wortel van al het kwaad op de aarde. Het conflict escaleert en leidt in 1836 zelfs tot brandstichting op de Maagdenberg. Daarover meer in de volgende aflevering van De Halte. Eerst nog maar eens een glas bier op dit zalige terras.

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail; floddergats@xs4all.nl.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten