donderdag 29 februari 2024

De Halte XXL van woensdag 28 februari 2024 - De mobilisatie in Schandelo

 - door Sef Derkx - 

Op het voorplein van De Vilgaard in Velden staat een informatiebord gewijd aan de Tweede Wereldoorlog. Er is ook aandacht voor de proloog, de mobilisatie die Nederland op 28 augustus 1939 afkondigde. Iedereen die tussen 1924 en 1939 zijn dienstplicht had vervuld, werd opgeroepen. De oproep viel ook bij mijn ouders op de deurmat. Mijn vader werd gestationeerd in Schandelo. Met andere dertigers van wie sommigen elkaar kenden van het uitgaan, fietste hij dagelijks naar de wachtpost aan de Straelseweg in het buurtschap. 


Wanneer er geen superieuren ter plekke waren, beperkten de manoeuvres zich tot het soldaat maken van meegenomen flessen bier. Er werd gelachen, sigaretten gerookt en met grote regelmaat een kaartje gelegd. De foto op het informatiebord laat het zien. De man in het midden met bril en sigaret is mijn vader. Al te serieus wordt de grensbewaking niet genomen.


Er werd op vertrouwd dat de Duitsers de neutraliteit van Nederland zouden respecteren. Ons land was immers in de Eerste Wereldoorlog ook geen strijdtoneel geweest. In 1936 sprak minister-president Hendrikus Colijn na de Duitse bezetting van het Rijnland in een radiotoespraak de historische woorden: ‘Ik verzoek den luisteraars dan ook om, wanneer zij straks hun legersteden opzoeken, even rustig te gaan slapen als zij dat ook andere nachten doen.’ De woorden zijn symbool komen te staan voor de lakse houding van de regering in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog. Men sliep zelfs door de gongslag heen van het Venlo-incident aan de Herongergrens bij café Backus op 9 november 1939. De confrontatie op Nederlands grondgebied tussen de Britse geheime dienst en die van Duitsland kreeg dramatische gevolgen. Het nazibewind stelde dat ons land zijn neutraliteit had geschonden. De inval op 10 mei 1940 werd mede op basis hiervan als gerechtvaardigd verklaard.

Een andere oorlog. Bij het voorplein van De Vilgaard staat een sirene van het Waarschuwings- en Alarmeringssysteem. In de volksmond hebben we het meestal over het luchtalarm. Het is er één in een landelijk netwerk van liefst 4.278 sirenes. Iedere eerste maandag van de maand is er om twaalf uur een test. Het signaal duurt 1 minuut en 26 seconden. De oorsprong gaat terug naar 1952, naar de periode van de Koude Oorlog. De VS en het Westen stonden op gespannen voet met de Sovjet-Unie. Het luchtalarm moest burgers waarschuwen voor een atoomaanval uit het oosten. Na de perestrojka was de hoop dat de Koude Oorlog voorbij was. Het lijkt ijdele hoop.

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten