donderdag 3 maart 2022

Van nul tot nu van woensdag 2 maart 2022 - Van Kweekschool naar Fontys

- door Albert Lamberts - 

Het salaris van het onderwijzend personeel in Venlo was aanvankelijk best redelijk, maar het begon steeds meer achter te lopen, reden waarom vele onderwijzers er ‘iets’ bij deden. Als zich ergens een bijbaantje aandiende waren de onderwijzers, de magister voorop, er als de kippen bij: dan valt hij er op aan als een kat op de muis, zo stelde onderwijzer Widdershoven in 1916 tijdens een lezing voor de afdeling Venlo van den R.K. Onderwijzersbond.  Die bijbaantjes bleken de wetgever toch te gortig en daarom werd de onderwijzer alle handel verboden.

Widdershoven kondigde in 1916 alvast aan, dat de 80.000 onderwijzers in Nederland een petitionnement zouden kunnen ondertekenen, dat dan aan de secretaris van ’t algemeen salariscomité zou worden gezonden om daarmede een smeekschrift aan de hooge landsvrouwe, onze geëerbiedigde Koningin, te ondersteunen om het salaris in opwaartse richting te herzien. 

De kweekschool verhuisde in 1964 van Blerick naar de Wylderbeek, precies tussen Venlo en Tegelen (Foto Albert Lamberts

Goed, laten we de rede van Widdershoven voor wat die is en maken we een sprongetje van slechts één jaar, naar 1917, pal aan de vooravond van de Lager-onderwijswet, die het openbaar en bijzonder onderwijs voor de wet gelijkstelde. Op 2 maart van dat jaar gleed op het stadhuis een brief in de bus, verstuurd door Sint Joseph’s Vereniging ter bevordering van Bijzonder Lager  Onderwijs van R.K. Katholieken in het Bisdom Roermond, gevestigd te Roermond. Voor de zekerheid vermeldden de afzenders, voorzitter J. Keuller en secretaris H. Everts, dat de vereniging was goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 7 september 1869. Kort en bondig: het betrof een verzoek tot het beschikbaar stellen van een ruimte voor een Kweekschool ter opleiding van  katholieke onderwijzers.  Het ging om leegstaande bovenlokalen der Eerste Openbare school aan de Valuasstraat.  De tuinbouwwintercursus die gedurende zes maanden vier maal per week in twee van die lokalen plaatsvond, zou kunnen verhuizen naar lokalen van de Broedersschool aan de Helbeekstraat. De Sint Joseph’s Vereniging  zou gratis licht en vuur afstaan, hetgeen in de huurprijs verdisconteerd kon worden. Binnen nog geen jaar, op 15 oktober 1917, was de zaak rond en beklonken. Later, vanaf 1921, kwam er bij de paters dominicanen een opleiding voor kwekelingen, in het befaamde Collegium Albertinum. O ja, en sinds 1903 was er al een kweekschool in Blerick onder leiding van de Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid, maar die was (tot 1957) uitsluitend voor meisjes.

Het verhaal gaat door. Op 5 december 1948, kreeg het bestuur van de St. Josephvereniging in het Bisdom Roermond zelf een brief vanuit Venlo. Het Plaatselijk Comité van Samenwerking Katholiek Venlo, omvattend alle R.K. Standsorganisaties van Venlo en Blerick deden een beleefd, maar dringend verzoek, het daarheen te willen leiden, dat de R.K. Kweekschool tot opleiding van onderwijzers, welke sedert 1917 te Venlo gevestigd was in de naaste toekomst weer aldaar gevestigd wordt. De briefschrijvers wezen er op dat het van het grootste belang was dat deze opleiding voor dit deel van de provincie behouden bleef. Door oorlogsgeweld was aan de infrastructuur  grote schade toegebracht - het Albertinum was geheel verwoest - en Noord-Limburg en Venlo zouden blijvend zijn getroffen en de gevolgen van de oorlog blijvend moeten gevoelen, indien zij de R.K. Kweekschool voor onderwijzers, die ze door de oorlog verloren, voor de toekomst zouden moeten blijven missen. Het verzoek werd kracht bijgezet: Noord-Limburg is een landstreek met een nog gave Limburgse , bevolking, waar een diepe godsdienstzin nog steeds een sterk geloofsleven voedt. Dit is het aangewezen milieu, waaruit toekomstige onderwijzers kunnen en moeten gerecruteerd worden. De leerkrachten geboren en getogen in een dergelijk milieu bieden op hun beurt weer de beste waarborg, dat, voor zover dit in hun vermogen ligt, het traditionele gehandhaafd blijft en bij het opgroeiend geslacht godsdienstzin,  geloof en zeden bewaard blijven. Wij zijn er van overtuigd, dat de nog gezonde Noord-Limburgse boeren-, tuinders-, arbeiders-, midden- en ambtenarenstand met hun vele, kinderrijke gezinnen, naast Priesters voor de Kerk ook een corps van goede en degelijke onderwijzers zullen opleveren, die een hechte steun zullen zijn voor kerk en maatschappij.

De kweekschool in Blerick werd opengesteld voor jongens, verhuisde in 1964 naar de Wylderbeek, waar zij als Katholieke Kweekschool de Wylderbeek een volgend leven begon. Vier jaar later werd de ‘Kweek’ omgedoopt in Pedagogische Academie , die in 1989 als PABO onderdeel ging uitmaken van Hogeschool Venlo, anno 2021 al 25 jaar Fontys Hogeschool Venlo.

Reageren? Stuur Albert Lamberts een e-mail: albertlamberts@home.nl.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten