De Halte XXL van woensdag 9 augustus 2023 - Indiëmonument

 - door Sef Derkx/foto's Indiëmonument MeerWolff -

We waren uitgestapt bij de halte Sint-Urbanusweg om te lunchen in de gastvrije koffieschenkerij Genuujerie. Wanneer je daar bent, ligt het voor de hand om de kapel van Genooi te bezoeken. Er is immers altijd wel een goede reden om een kaarsje op  te steken. 

Aan de zuidkant van het bedehuisje staat het zogenaamde Indiëmonument, een laag muurtje met een metalen plaat waarop de namen staan van zestien jongemannen. Ze zijn tussen 1946 en 1950 om het leven gekomen in het voormalige Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea. De oudste was vijfentwintig, de jongste pas negentien. Allen dus nog een leven voor de boeg. 

Het verdriet zal overweldigend zijn geweest in de gezinnen. Een zoon of broer verliezen in een zinloze oorlog ver van huis. Of je geliefde van wie je afscheid hebt genomen op het station van Venlo. Tranen van verdriet gewist met een zakdoek. Altijd de hoop op een terugkeer, tot deze op zekere dag de bodem werd ingeslagen. Geen graf in de buurt om te bezoeken, maar een laatste rustplaats op een ereveld in het verre Indonesië. Gelukkig is er wel dit monument bij de kapel van Genooi. Ieder jaar worden de gesneuvelde militairen hier herdacht. Dit jaar op zondag 20 augustus.

Harrie Broekaart (collectie Gemeentearchief Venlo)

De plaat met zestien namen vermeldt de plaats van overlijden. Eén springt eruit. H.W.J. Broekaart is niet in Indonesië overleden, maar op 6 januari 1950 in Den Haag. Bij het lezen van de voor Venlo niet zo gebruikelijke familienaam, ging een belletje zachtjes rinkelen. Enkele weken geleden deden we onderzoek naar kinderen, die bij de geallieerde luchtaanvallen op de Maasbruggen in het najaar van 1944 omkwamen. Daarbij stuitten we op de naam van de dertienjarige Wim Broekaart. Hun huis aan de Havenstraat werd getroffen bij het bombardement van 18 oktober 1944. Zouden deze Wim en de Broekaart van het Indiëmonument wellicht familie van elkaar zijn? Kan het lot zo wreed zijn?

Wim Broekaart (collectie Gemeentearchief Venlo)

Onderzoek bevestigde de vermoedens. Ze waren inderdaad broers. Eerst een zoon van dertien verliezen en vervolgens een van tweeëntwintig. 

Uit Dagblad voor Noord-Limburg van 10 en 11 januari 1950 (gevonden via www.delpher.nl) 

Het Dagblad voor Noord-Limburg deed op 11 januari 1950 verslag van de begrafenis met militaire eer van Harrie Broekaart. Hij was op Sumatra zwaar gewond geraakt en overgevlogen naar het militair hospitaal in Den Haag. Aanvankelijk werd hij begraven op de protestantse afdeling van de begraafplaats in Venlo bij zijn broer Wim. Vele jaren later volgde echter een herbegrafenis. 

Militair Ereveld Loenen (website TracesOfWar.nl)

Op uitdrukkelijke wens van de familie werd hij samen met zijn broertje Wim bijgezet op de erebegraafplaats in Loenen.

Kleine Wim is wel een slachtoffer van oorlogshandelingen, maar hij was geen militair die om het leven kwam. Omdat de familie erop stond dat beide broers samen begraven zouden blijven, is het compromis uitgewerkt van een gezamenlijk graf op het Militair Ereveld Loenen, zonder vermelding van Wim op de grafsteen. Ook in het register van de begraafplaats treft men zijn naam niet aan.

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.