Collectioneurs van historische foto’s en prentbriefkaarten kennen de naam wellicht. Joseph Strijbosch was in de eerste helft van de vorige eeuw onder meer actief in Venlo, Blerick en omgeving. Op de achterzijde van zijn prentbriefkaarten en op de passe-partouts van zijn foto’s staat in sierlijke letters zijn naam: Jos. Strijbosch. Als ondernemer adverteerde Strijbosch met regelmaat in de lokale kranten, dus ook daarin zijn sporen van zijn activiteiten terug te vinden.
Hoe het ook zij, Jo Strijbosch maakt de lezers en lezeressen deelgenoot van zijn kennis over Joseph Strijbosch in onderstaande blog. Hij toont ons ook de schatten uit het rijke fotografische oeuvre van het ‘heel ver familielid’. Daarvoor zijn we hem zeer erkentelijk. Jo, bedankt.
******************
Joseph Strijbosch (1878-1954), fotograaf en uitgever van prentbriefkaarten
(door Jo Strijbosch)
De ouders van fotograaf Joseph Strijbosch - Joseph Strijbosch senior en Anna Catharina van Laenen - verhuisden in mei 1872 met hun twee oudste kinderen van Gemert naar Bochum in Pruisen. Gebrek aan goede, ontgonnen grond was voor velen in Nederland destijds de reden heil en geluk elders te zoeken. Amerika was een geliefd emigratieland, het gezin Strijbosch koos ervoor een bestaan op te bouwen in het buurland Duitsland.
De opkomende industrie daar schreeuwde om arbeidskrachten. Dus lagen er relatief betere inkomsten in het verschiet. Een jaar eerder, in 1871, was Pruisen een eenheidstaat geworden. Mede daardoor werd het als arbeidsmigrant eenvoudiger je er te vestigen. Joseph junior werd op 16 juli 1878 in Röhlinghausen als vijfde kind in het gezin geboren. Hij was pas vier jaar oud toen zijn moeder plotseling kwam te overlijden. Vader bracht vier kinderen, onder wie benjamin Joseph, onder bij zijn schoonouders in Boekel. Zelf ging hij terug naar Röhlinghausen, waar hij werkzaam was in de mijnbouw.
Boerderij te Boekel (Arendnest 24b k),
waar Joseph opgroeide, foto omstreeks 1910
Joseph jr. brengt zijn jeugd door op de boerderij in Boekel en gaat er ook naar de plaatselijke Sint-Jansschool. In 1897 staat hij in Boekel ingeschreven als dienstknecht. Dit zou weldra veranderen. Hij ontvangt bericht, dat hij aan zijn dienstplicht moet voldoen. Venlo komt dan voor het eerst in beeld. Met ingang van 11 maart 1898 wordt hij ingedeeld als loteling-corveeër bij het Tweede Regiment Infanterie Nr. 8 in Venlo. Op 31 maart 1900 wordt Joseph in de burgerlijke stand van Venlo ingeschreven als arbeider en inwonend bij Schneiders op het Helschriksel. Het zal beslist ook in deze periode zijn, dat hij de liefde van zijn leven ontmoet, Barbara Corstjens. De dame die zijn hart steelt, is geboren in Thorn op 27 december 1879 en sinds 1895 als dienstmeid werkzaam bij bakker Delsing aan de Roermondsepoort. Op 18 februari 1901 vind het burgerlijk en kerkelijk huwelijk plaats in Venlo. Het jonge paar woont aanvankelijk aan de Roermondsestraat 51, het volgend adres is Straelseweg 40.
Op 22 november 1902 vertrekkenJoseph en Barbara uitgeschreven naar Kevelaer, waar Joseph werk vindt in de beeldenindustrie. Het Maria-bedevaartoord heft een bloeiende industrie van religieuze voorwerpen in alle vormen en uitvoeringen. Het echtpaar vindt onderdak in de Küstereistrasse 39, tegenwoordig Busmannstrasse geheten. Na vijf jaar vinden ze het wel genoeg. Begin oktober 1907 verhuizen ze naar Sint-Oedenrode, enkele maanden later naar Veghel. Op 20 augustus 1910 worden ze ingeschreven in de gemeente Maasbree, hun adres is Pegweg 37 in Blerick. Kijken we naar het beroep van Joseph Strijbosch in de bevolkingsregisters, zien we vermeld: dienstknecht, beeldhouwer, beeldenmaker en fotograaf.
In de beeldbank van het Brabants Historisch Informatie Centrum, kortweg BHIC, treffen we bovenstaande foto van de meisjesschool van het plaatsje Zeeland, vervaardigd door Joseph op 28 juli 1907 (beeldcollectie van Willem Keeris). Het is momenteel de oudst bekende foto van Joseph.
Absoluut vermeldenswaard is de opname die Joseph maakt op 9 november 1910, toen voor het eerst een motortram gaat rijden op het traject Venlo-Tegelen-Steyl. In de negentiende eeuw sukkelde je met een paardentram naar Steyl. De fotograaf vereeuwigt alle aanwezigen en posteert ze daarvoor netjes in het gelid op naast de nieuwe tram. De Nieuwe Venlosche Courant van 10 november 1910 maakt er gewag van.
Ansichtkaart met poststempel 1913. Fotograaf Jos. Strijbosch- Corstjens
Vanaf januari 1911 adverteert Joseph regelmatig in de Nieuwe Venlosche Courant. Hieronder de eerste advertentie, geplaatst op 14 januari 1911. Het adres dat wordt vermeld is Tegelscheweg 37.
Het volgende adres waar zij bijna tien jaar zullen wonen, is in de Nieuwstraat 24.
Advertentie in de Nieuwe Venlosche Courant 19 juni 1913
De Nieuwe Venlosche Courant bericht op 12 juni 1920 over een op hol geslagen paard.
Joseph vervaardigd niet alleen portretten, familie- en groepsfoto’s, maar geeft ook prentbriefkaarten uit van steden en dorpen in een groot gedeelte van Limburg en het oostelijk deel van Noord- Brabant. Aan de hand van de uitgeversadressen op de achterzijde van de kaarten, kunnen deze gemakkelijk in periodes ingedeeld worden.
1910-1922 periode Venlo
1923-1926 periode Sevenum
1926-1945 periode Blerick
Vanaf het begin dat hij kaarten uitgeeft, vermeldt hij op de achterzijde zijn naam als: Jos. Strijbosch.
In juni 1922 wordt hun hele inventaris inclusief automobiel te koop gezet c.q. verkocht en verhuizen ze naar Lobberich bij Kaldenkerken, Breyelsestrasse 11. Hier openen ze op 1 september hun atelier. Wat hebben Joseph en Barbara doen besluiten om naar Duitsland te verhuizen? Geen idee, maar…
Het Lobberich-avontuur zal echter van korte duur zijn, Duitsland had na het verdrag van Marseille heel wat oorlogsschade te vergoeden en meende door extra geld te drukken het probleem op te lossen. Het werkte natuurlijk niet, het land geraakte hierdoor in een enorme economische recessie en Joseph en Barbara pakken hun boeltje bijeen en verhuizen naar Sevenum. Om te redden wat er te redden valt?
Ze trekken in bij de familie Baeten, aan de Maasbreeseweg 25.
In de ruim drie jaar dat ze in Sevenum wonen, brengt Joseph een respectabel aantal prentbriefkaarten op de markt, misschien wel de productiefste periode uit zijn bestaan.
Antoniuslaan 45 en 47 (anno 2020), vroeger 50 en 48; links was juwelier Kortooms gevestigd en rechts fotograaf Joseph Strijbosch
De volgende verhuizing komt alweer in beeld, met ingang van 7 oktober 1926 staat het echtpaar Strijbosch ingeschreven te Blerick (gemeente Maasbree), Antoniuslaan 46. Tot 3 december 1930 wonen ze er en vanaf deze datum tot 6 juli 1945 aan de Antoniuslaan 48. Er is echter een onderbreking. In 1935-1936, Strijbosch heeft een huis laten bouwen in Handel, heeft hij zijn zaak overgedragen aan fotograaf W.J. Coenen. Dit blijkt om de een of andere reden geen succes te zijn.
Nieuwe Venlosche Courant, 9 maart 1934
Door granaatvuur en bombardement op 28 oktober 1944 is hun huis aan de Antoniuslaan 48 zodanig beschadigd, dat het onbewoonbaar is. Het hele foto-atelier is compleet vernield. Alvorens geëvacueerd te worden naar Enschede, brengen ze de rest van de inboedel in veiligheid in de kelders. Huis en kelder heeft hij dichtgetimmerd, wat echter niet mocht baten, bij terugkomst in 1945 blijkt alles te zijn gestolen door de plunderaars. Het echtpaar vindt een tijdelijk onderkomen bij Hubert, de broer van Barbara, in Maastricht. Ze hebben een kamer tot hun beschikking. In 1949 kopen ze een huis aan de Aylvalaan. Na vijf mooie jaren overlijdt Joseph hier op 76 jarige leeftijd. Barbara volgt hem in 1960, zij is dan 81 jaar.
Varianten in uitgegeven prentbriefkaarten en diverse adressen: zwart/wit – sepia – kleur -zwart/wit glans:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten