- door Albert Lamberts -
Hij zou knappe dochters hebben gehad, zo werd telkens opgemerkt als de naam van August Wendehorst viel. Wendehorst, zeker geen doodgewone naam in deze streken, maar toch treft men op de Algemene Begraafplaats in Venlo enkele graven aan, waarin Wendehorst-telgen zijn bijgezet. Ook August Wendehorst en zijn tweede echtgenote Anna Maria. Op hun graf vrij vooraan op het kerkhof staat een fraaie sculptuur, een piëta. Waren zijn dochters, halfzussen, want de oudste was geboren uit het huwelijk van August met de Venlose Petronella van Wylick, dan geziene dames, ook August Wendehorst zelf was in Venlo een gezien persoon. Hij, geboren in Viersen, was de man van de trams.
August Wendehorst in prachtig vastelaoves-kostuum (collectie Limburgs Museum)
Venlo
was al eeuwenlang een stad van handel en transport. Dat had natuurlijk alles te
maken met de ligging aan de Maas en aan – bescheiden – verbindingen over land.
Venlo was ook lid van het machtige Hanze-verbond. Dit handelsverbond kende
eminente leden als Hamburg en Lübeck en in Nederland bijvoorbeeld Deventer,
Harderwijk en Kampen en in Limburg naast Venlo ook Roermond. (Ik zal op het Hanze-verleden van Venlo later
eens terug komen)
De
waterweg, de Maas, lag er van nature, het wegenstelsel was uiteraard mensenwerk
en sinds de tweede helft van de negentiende eeuw kreeg Venlo zijn aansluiting
op het spoorwegnet. Maar liefst zes aansluitingen kwamen in Venlo samen. De
eerste verbinding was met Maastricht, vanaf 1865. Volgende lijnen liepen naar onder
andere Eindhoven en Nijmegen en van daaruit via andere aansluitingen naar de
Randstad en voorts kon men in Venlo
instappen voor een tochtje naar Duitse steden tot zelfs in Hamburg toe. In
Hamburg, jawel, daar had men der Venloer
Bahnhof en in Venlo was er de Hamburgersingel, thans Deken van Oppensingel.
De vroegere Venloer Bahnhof in Hamburg. (Foto: uit Venlo Primeur, mei 1994)
Voor de kortere afstanden konden reislustigen vanaf 1888 gebruik maken van de tram. De eerste reed van Venlo over Tegelen naar Steyl. Nou ja, reed, is een groot woord in dit verband, want we hadden hier van doen met een paardentram; zoals de trekschuiten werden voortgetrokken door een paard, zo werden de dissels van de tramcoupé in het tuig van een paard gehangen.
In
het maatschappelijk kapitaal voor dat tramlijntje van Venlo naar Steyl had ook
ene August Wendehorst één aandeel van 250 gulden op een totale emissie van 140
aandelen. Wendehorst had al van zich
laten horen. Een niet nader met naam genoemde ambachtsman prees Wendehorst aan
voor de gemeenteraad. In een advertentie voor de verkiezingen in 1895 deed hij
een hartstochtelijke oproep: Aan Heeren
Kiezers voor den Gemeenteraad te Venlo. Met het oog op de aanstaande verkiezing
van den Gemeenteraad vermeen ik in het algemeen belang en bijzonder in dat van
den handwerker te moeten wijzen op een man, die door zijnen ondernemingsgeest
en werkkracht ten zeerste uitmunt. Deze man is Aug. Wendehorst. Hoeveel heeft
deze Heer niet reeds gedaan voor den werkman in het bijzonder en tot de
algemeene welvaart der stad Venlo.
De anonieme inzender somt de verdiensten op: gebouwd een massa huizen en de oprichting eener stoomzagerij en schaverij, die dan wel was geliquideerd, maar toch velen loonend werk had verschaft. Door zoo iemand in den Gemeenteraad te kiezen, zoude de handwerkstand en het algemeen belang ten zeerste gebaat zijn en eventueele uitvoering van stadsbouwwerken gewis niet vertragen. Op 20 juli 1895 vermeldde het Venloosch Weekblad dat 28 Venlonaren op Wendehorst hadden gestemd.
Motortram voor het station Venlo, november 1910. Links staan August Wendehorst en de halfzusjes (collectie Gemeentearchief Venlo)
Ik
weet niet of Wendehorst ooit een raadszetel heeft mogen bezetten, maar de
ondernemende Duitser verwierf in 1898 wel de pacht van de exploitatie van het
tramlijntje Venlo-Tegelen-Steyl (VTS). Hij garandeerde de aandeelhouders een
jaarlijks dividend van 4 tot 5 procent
en nam, toen hij een aantal jaren later eenmaal eigenaar was geworden, de
modernisering voortvarend ter hand. Na de nodige inspanningen werd onder grote
belangstelling op 9 november 1910 de
motortram feestelijk in gebruik genomen. Feestelijk? Jawel, behalve in Tegelen
…
Hierover
en over de trams in Venlo volgende week meer.
Ik ben benieuwd naar het vervolg aangezien mijn overgrootmoeder Tosserams van het Veerhuis in Steijl de koetsdienst van Kevelaer naar Steijl runde en later mijn opa Willem T. met zijn broer de busdienst van/naar Venlo. Fijn die verhalen!
BeantwoordenVerwijderenSorry, mijn naam is Gonnie Perrée
Verwijderenhttps://venlovanbinnen.nl/historie/venlovanvruuger-ik-heb-de-dames-wendehorst-in-bad-gezeen/
BeantwoordenVerwijderen