De Halte XXL van woensdag 14 mei 2025 - Wie sjôn was Elise de naamgeefster van Villa Elise op Steyl?

 

 - door Sef Derkx/foto's auteur tenzij anders vermeld -

We zijn ook deze week op Steyl, volgens de lokale hymne: 't sjônste plaetske wat me zich dinke kan, want wae d'r oëts gewaes is, dae sprik en sjtüt d'r van. Wie zijn wij om deze loftuiting in twijfel te trekken? Het kloosterdorp is inderdaad een prachtige plek. Een beschermd dorpsgezicht gelukkig. Maar met kleine dissonanten, helaas. Neem bijvoorbeeld de foeilelijke zaal die in 1980 aangebouwd is aan Villa Elise.

Onbegrijpelijk dat de voormalige gemeente Tegelen hiervoor een vergunning heeft afgegeven. Het bouwsel doet pijn aan de ogen. Pierre Rassaerts (1861-1944), de architect van villa Elise, heeft zich ongetwijfeld driemaal in zijn graf omgedraaid.

Deze foto laat scherp het contrast zien tussen de villa en nieuwbouw  (bron Wikinedia Commons)

In 1905 kreeg Rassaerts van Joseph en Frans Kreykamp de opdracht om aan de Sint-Michaëlstraat op Steyl een villa te ontwerpen voor hun ouders. De broers voerden op dat moment de directie van tabaksfabriek Kreykamp. Een solide familiebedrijf dat in 1881 voor een heuse primeur had gezorgd: de eerste stoommachine van Tegelen. De tabak kwam op de markt onder de merknaam Zonnestralen. 

Advertentie in Dagblad van Noord-Brabant, 16 januari 1923 

De onderneming floreerde, er werd flink winst geboekt en de familie schroomde niet om dit te laten zien. De welstand van de Kreykamps weerspiegelde zich in de villa, die vernoemd is naar Elise Kreykamp. Zij is de enige van de drie zusjes Kreykamp die haar kinderjaren overleefde. In het jaar van oplevering werd ze meerderjarig. Een plaquette in de achtergevel vermeldt de naam Elise, een plaquette in de rechtergevel het jaartal 1906.

Pierre Rassaerts uit Venlo was een geliefd architect. Hij liet zich vooral inspireren door Jugendstil en art nouveau. Karakteristiek voor hem is het zwierige gebruik van verschillende kleuren baksteen in combinatie met natuursteen. Rassaerts ontwierp in het begin van de vorige eeuw verschillende beeldbepalende villa’s in het Wilhelminapark. De familie Kreykamp wilde blijkbaar niet onderdoen voor welgesteld Venlo. Elise is een statige villa met mooie details. Op niets lijkt bespaard. Ongetwijfeld heeft de familie er met veel plezier gewoond en zijn gasten stijlvol gefêteerd. 

Tegenover Villa Elise werd in 1905 een dubbelvilla gebouwd voor Josef en Frans Kreykamp. Het ontwerp was eveneens afkomstig van architect P. Rassaerts. De contemporaine delen van het monumentale hekwerk zijn afkomstig van een Tegelse metaalwarensmederij. In opdracht van Frans Kreykamp zijn de initialen F.K. aangebracht.

Dubbelvilla broers Kreykamp (bron: Facebookpagina Heemkundige Kring Tegelen)

In de Tweede Wereldoorlog liet de bezetter zijn oog op Villa Elise vallen. Het monumentale pand werd een officiersmess van de Duitsers. Het moet de eigenaren, maar ook de inwoners van Steyl aan het hart gegaan zijn. Na de oorlog keerde de familie Kreykamp niet meer terug. Elise werd een hotel en is momenteel een kantoorgebouw. In de tuin staan beuken en zilveresdoorns van meer dan anderhalve eeuw oud. Zij dragen bij aan het groene karakter van 't sjônste plaetske.

Rest nog één vraag: wie sjôn was Elise Kreykamp? Als naamgeefster van zo'n mooie, sierlijke villa?

Reageren? Stuur Sef Derkx een email: floddergats@xs4all.nl.