- door Albert Lamberts -
Men gaat, in zijn geboorteplaats, een standbeeld oprichten voor Venlo’s grote zoon Mgr. Nolens. Met die woorden begon schrijver Jan Verzijl een kort artikel over Nolens in het plaatselijk blaadje De Luif van september 1953. Dat beeld, van de hand van kunstenaar Charles Vos, werd onthuld in wat nu het Nolenspark heet. Het beeld is een eerbewijs aan een groot Venlonaar, die nationaal en internationaal grote vermaardheid genoot. Ja, hij was priester, maar zijn bekendheid ontleende hij aan zijn ‘profane arbeid’, aan zijn politieke loopbaan.
Geboortehuis van Willem Nolens aan de Grote Beekstraat
Toen in 1896 het Tweede-Kamerlid Mr. Leopold Haffmans overleed kwam de afvaardiging van kiesdistrict Venlo vacant. In eerste instantie stelden zich kandidaat Ch. Houben, lid der provinciale staten en burgemeester van Venlo, mr. W. Nolens, doctor in de rechten en in de staatswetenschappen en leraar te Rolduc, Emile Haffmans, lid der Provinciale Staten te Rodebeek bij Arcen en de luitenant-kolonel der marechaussees M.A. Diekhol te Leeuwarden. Verder werd er van verschillende zijden op aangedrongen dat ook de heer. mr. J.H.A. van Basten-Batenburg, lid der Provinciale Staten, te Tegelen, zich kandidaat zou stellen, hetgeen hij in overweging nam. Dit is nu 125 jaar geleden.
Willem Hubert Nolens werd geboren op 7 september 1860 in Venlo als tweede zoon van leerlooier Martinus Nolens en Hermina Hubertina Linskens. Hij bezocht de h.b.s. in Venlo en het college in Weert, waarna een studie filosofie volgde in Rolduc en aansluitend rechten en staatswetenschappen aan de Rijksuniversiteit in Utrecht. Op 24-jarige leeftijd begon Nolens zijn theologische studie aan het Groot Seminarie in Roermond. Op 25 maart 1887 was zijn priesterwijding. Vanaf 1888 zou hij maar liefst twintig jaar staatswetenschappen, sociologie en moraal-filosofie doceren in Rolduc. Tussendoor was Nolens in 1890 nog gepromoveerd tot doctor in de staatswetenschappen op een proefschrift De Leer van de H. Thomas van Aquino. Op dezelfde dag promoveerde hij ook tot doctor in de rechtswetenschappen.
In de aanloop naar de verkiezingen in 1896 kreeg Nolens alle support van ‘zijn’ krant, de Venloosche Courant, waarvoor hij tussen 1896 tot 1915 honderden artikelen schreef. De krant stelde onomwonden, dat er slechts één persoon was, die als ervaren leeraar, bekwaam rechtsgeleerde en staatshuishoudkundige, als geleerd socioloog, als priester, die met de zedenleer in al haren omvang vertrouwd is in aanmerking kwam om Venlo en zijn district in het parlement waardig en eervol te vertegenwoordigen en dat was Nolens. Onder het kopje Een ernstig woord werd de lezer duidelijk gemaakt, dat er maar één keuze mogelijk was: Wij stellen prijs op de goede bedoelingen des Heeren Haffmans, welke hem er toe hebben geleid, om zijne rust aan de belangen van ons dierbaar Limburg te willen ten offer brengen. De invloed zijner geachte familie verzekert hem een groot aantal stemmen. Hij zal echter moeten toegeven, dat het mandaat der Tweede Kamer niet erfelijk is en hij voor de vierschaar van het gezond verstand zijne zaak tegen Mr. Dr. Nolens moet verliezen. En enkele regels verder: Wat wordt ingebracht tegen de candidatuur Nolens? Niets. Men werpe het op honderdlei zaken. Door allerlei invloeden tracht men te voorkomen, dat iedere kiezer zich rechtuit de vraag stelt: Wie der candidaten is de beste? Wie vereenigt die eigenschappen, welke wij in onzen afgevaardigde ter Wetgevende Kamer kunnen en moeten vorderen? Het antwoord van iedere weldenkenden en onafhankelijken kiezer zal zijn: Mr. Dr. W. Nolens. Ondertekend met Een weldenkend kiezer. Klare taal.
De verkiezingen op dinsdag 13 oktober bezorgden Nolens een overtuigende overwinning: 1396 stemmen tegen 699 stemmen voor Emile Haffmans en enkele stemmen voor Ch. Houben en Frans Goossens uit Venlo en Willem Wiertz uit Grubbenvorst. Tot aan zijn dood in 1931 bleef Nolens Tweede Kamerlid. Tot 1918 via het stelsel van kiesdistricten, daarna volgens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
Volgende week deel 2.
Reageren? Stuur Albert Lamberts en e-mail: albertlamberts@home.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten