- door Albert Lamberts -
Raadhuis Blerick, jaren dertig (foto Jan de Jong)
O, al tientallen jaren werd er over gedelibereerd, zoals dat destijds zo fraai heette. Moest Blerick onderdeel blijven uitmaken van de gemeente Maasbree, of moest Blerick dan toch bij Venlo worden gevoegd? Zowel in het raadhuis van Blerick/Maasbree als in het stadhuis in Venlo was er menig uurtje aan vaak verhitte debatten verloren gegaan. Overigens niet alleen in het raadhuis en in het stadhuis. De discussie werd onder andere ook gevoerd in het blad Blerick ontwaakt met de niets verhullende onderkop: Weekblad ter voorlichting voor de stemming op 16 september a.s. omtrent de samenvoeging van Venlo en Blerick. Het was 1938.
Terecht werd jaren later, toen de annexatie al ruim 25 jaar een feit was, pas de vraag gesteld of de titel van het weekblad nu een commando dan wel het constateren van een feit betrof. Waarschijnlijk het eerste, gezien de teneur van vele artikelen in het blad, dat driemaal verscheen in een oplage ven 3000 exemplaren en werd verspreid in Baarlo, Blerick en Maasbree.
Even een sprongetje van twee jaar, naar 1 oktober 1940. Nederland ging inmiddels gebukt onder Nazi-Duitsland, maar misschien nog wel ingrijpender voor vele van de ruim 10.000 Blerickenaren was dat zij vanaf 1 oktober van dat jaar inwoners van de gemeente Venlo waren. Daarmee was een einde gekomen aan jarenlange voorbereidingen door de Nederlandse overheid. Het was voor veel Blerickenaren slikken; hun voorkeur was stellig uitgegaan naar samengaan met Maasbree, waarmee zij dachten een soort van autonomie te verkrijgen. Het mocht dus niet zo zijn. Toen ik zestig jaar na de annexatie, ergens in september 2000, een artikel schreef over 60 jaar Blerick bij Venlo waren er nog Blerickenaren, die mij met amper verholen ergernis lieten weten sinds oktober 1940 niet meer over de brug te zijn gegaan. Het zat diep.
Onverwacht kwam de uiteindelijke beslissing tot annexatie toch zeker niet. In een emotioneel verlopen raadsvergadering in maart 1911 kwamen in de gemeenteraad van Maasbree de annexatieplannen ter tafel. De Maasbreese burgemeester Van der Knaap hoefde geen moeite te doen de raadsleden achter zijn standpunt te krijgen: Blerick bij Venlo? Dat nooit! Venlo moest zijn eigen financiële problemen maar oplossen, die waren ontstaan door een te goedkoop afstaan van de gronden van Fort Sint Michiel aan het Rijk. Ook laakte Van der Knaap de Venlose verwachting van meer orde-handhaving wegens meer horeca rond de kazerne in Blerick. Het moest maar eerst worden aangetoond, dat de Blerickse politie haar taak niet aankon. En zeker niet het miste: destijds – voor de aanleg van Fort Sint Michiel in 1641 en volgende jaren – was De Blerickse grond in het belang van het Rijk van Blerick afgenomen en bij Venlo gevoegd. De Blerickse afgevaardigde in de Tweede Kamer, Victor Steurs schreef: Nu Venlo opgehouden heeft een vesting te zijn is dit landsbelang niet meer aanwezig en is het dus billijk en ligt het in alle begrippen van rechtvaardigheid, dat die grond wederom bij Blerick komt. In een volgende raadsvergadering wist raadslid Hillen stellig dat de annexatie een drijven was van burgemeester Van Rijn om zieltjes te winnen. Hij had tevens gehoord, dat zielsverwanten van Van Rijn zich hadden geuit in de zin van civilisatie te brengen aan de boertjes van Blerick. Als die civilisatie-Heeren deze vergadering hebben bijgewoond, zullen ze misschien gemerkt hebben dat we de rollen beter omkeerden en dat zij wat civilisatie in Blerick kwamen halen. Want het peil onzer vergadering is heel wat hooger dan in het Venloosche stadhuis. Vooral de houding van onze geachte voorzitter steekt gunstig af bij die van de Voorzitter te Venlo. Die kon Van Rijn in zijn zak steken.
Het voormalige raadhuis is anno nu 't Raodhoes, een fraaie horecagelegenheid (foto Albert Lamberts)
Nog geen annexatie dus in 1911, maar het idee bleef spoken. In 1938 laaide ‘de strijd’ weer op, ook in het blad Blerick ontwaakt. In een artikel van een halve pagina ventileert een schrijver: zolang wij niet weten waarom wij voor annexatie moeten zijn keren wij ons tegen annexatie.
Volgende keer: Vrees om pinksterkermis.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten