donderdag 22 oktober 2020

De Halte XL van woensdag 21 oktober 2020 - Katadreuve

- door Sef Derkx - 

Het voormalige sociëteitsgebouw Casino is een bouwval; restauratie en herbestemming lijken een utopie (foto Henri Slangen, van Facebook)

Het is oktober, de zon doet zijn best en een colbert volstaat buiten. De stadsdienst van Arriva heeft ons naar halte Casinoweg gebracht. Het was een vorstelijke reis, want we waren de enige passagiers. Vorstelijk maar tegelijkertijd verontrustend. Hoe lang houdt het openbaar vervoer het vol met slechts een fractie van de reizigers van vóór de corona-uitbraak? We lopen een stukje terug en steken de Kaldenkerkerweg over. Tussen de bomen door hebben we zicht op het Casino. De dagen van grandeur van het ooit voorname sociëteitsgebouw zijn al decennialang voorbij. Van het gemeentelijke monument staan alleen nog buitenmuren met de karakteristieke kantelen overeind.


Advertentie voor de aanbesteding van het sociëteitsgebouw en een redactioneel bericht over werkgelegenheid in Venlo met verwijzing naar de bouw van het Casino (uit Algemeen Handelsblad van respectievelijk 8 juni en 26 september 1871, gevonden via www.delpher.nl)

Hoe anders was het hier op de dag van de opening, op dinsdag 11 juni 1872. Onder het motto zien en gezien worden, was kapitaalkrachtig Venlo naar het landgoed getogen. Voor de muzikale verstrooiing was de Crefelder Capelle geëngageerd. Het ensemble genoot grote faam. Sociëteit Casino was een afsplitsing van sociëteit Prins van Oranje. Een conflict, dat een diepe kloof onder notabelen in Venlo had veroorzaakt, was de oorzaak van de tweespalt geweest.


Advertenties voor programma ter gelegenheid van eerste steenlegging en van de opening van het Casinogebouw (Venloosch Weekblad van respectievelijk 22 junli 1871 en 1 juni 1872, gevonden via www.delpher.nl)  

Het Venloosch Weekblad schreef er omzichtig over en vermeed daarbij om op deze of gene tenen te gaan staan. De wekelijkse periodiek was wat betreft advertentie-inkomsten afhankelijk van Venlose sociëteiten en spaarde wijselijk geit en kool. 

Het monumentale pand, ontworpen door een architect met de toepasselijk  Bouwman, had een grote benedenzaal en bovenzaal. Aan de tuinzijde bevond zich over de volle breedte een overdekte veranda. In de tuin stond een kiosk waar gezelschappen musiceerden. Later werden er een tennisbaan en beugelbaan aangelegd. 

Muziekkiosk en sociëteitsgebouw Casino, kort na 1900 (collectie Gemeentearchief Venlo)

Carel van Nisselrooy reageerde op De Halte in Via Venlo met aanvullende informatie. In de jaren dertig gaat het bergafwaarts met de activiteiten van de vereniging. Het sociëteitsbestuur verkoopt grond om aan liquide middelen te komen. Een verhuurconstructie met Sociëteit Mariaweide levert geld op voor drie nieuwe tennisbanen. Casino bloeit weer op. 

Tennisbaan van de sociëteit, de foto verscheen in het weekblad Mooi Limburg van 28 december 1935 (gevonden via www.delpher.nl, van Facebook) 

In de oorlog liggen alle verenigingsactiviteiten stil. Vanaf september 1941 tot mei 1945 verblijven in het Casinogebouw interne leerlingen (juvenisten) en enkele paters augustijnen van het Sint-Thomascollege. (bron: Het casino, Kaldenkerkerweg 162, Venlo, oktober 1941 - juli 1944. Herinneringen door Jan Saelman, juvenist 1938-1944)

In 1946 herrijst de sociëteit uit de as. Een jaar later wordt het grote gebouw, waarvan het interieur erg heeft geleden en dat door granaten is beschadigd, door de vereniging met recht van koop verhuurd aan de Venlose aannemersfirma G. Baeten & Zoon. De sociëteit verhuist naar een barak bij de  tennisbanen. In december 1952 wordt de koop gesloten. Baeten knapt het gebouw deels op. De familie bewoont het voorste gedeelte en heeft een timmerwerkplaats  op de begane grond. 

Bomenkap bij Casino, mogelijk eind jaren tachtig (collectie Martijn Baeten)

Maar nu naar Katadreuve. Eind jaren zestig organiseert zoon Emile Baeten samen met enkele vrienden, onder wie Wiel Veugelers, Ernst Kuyper  en Hans Goossen, concerten van Venlose beatgroepen in de kelder van Casino. De ruimte, waar de optredens plaatsvinden, wordt Katadreuve genoemd. Mogelijk is de naam een verwijzing naar Jacob Willem Katadreuffe uit de roman Karater van Ferdinand Bordewijk. 

Ferdinand Bordewijk (foto van Literair Canon)

Katadreuffe is de onechte zoon van Jacoba Katadreuffe en Arend Barend Dreverhaven. Deze drie karakters leven voortdurend op voet van oorlog met elkaar, zij negeren of pesten elkaar, maar ze worden ook onweerstaanbaar tot elkaar aangetrokken.

Het jongereninitiatief in de Casinokelder eindigt als het gerucht gaat dat de immens populaire Bintangs er gaan spelen. Op last van de politie wordt Katadreuve gesloten. 

Oud-Venlonaar Ben Benders reageerde vanuit Hua Hin in Thailand: 'We hebben vaak met Belly Button in Katadreuve gespeeld. We waren jong, speelden blues met veel ruimte voor improvisatie en lange soli. Belly Button - voluit Sound of Belly Button, kortom SOBB - bestond uit: Colly Franssen toetsen, Wim Verkoijen gitaar, Jan Vossen drums en zang en een basgitarist die nu in Hua Hin woont.'  

Belly Button (collectie Ben Benders)

Tot slot, maar zeker niet op de laatste plaats. Beeld-researcher Will Sorée heeft een zeer interessant digi-album samengesteld over het Casino: (http://www.soree.info/digi-albums/casino/)

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all.nl.



1 opmerking:

  1. Via Facebook kregen we een reactie van Eric Olders:
    Ik heb bij EKV meubel gewerkt. Het was mijn eerste werkgever. Bedrijf lag zeggen en schrijven nog geen 5 meter van het casino af. Toen ik daar begon ruim 30 jaar geleden zat er al geen dak meer op. Maar wonderbaarlijk woonde de vrouw des huize er nog steeds in. Zij weigerde toen der tijd om het pand te verlaten. Alles stond op instorten, maar zij bleef. Op de eerste verdieping lagen een frame en onderdelen van een historische Indian motor in onderdelen. Een collega toendertijd wilde kost wat kost die motor hebben. Maar omdat het gebouw op instorten staat zijn wij nooit naar binnen gegaan. Dit was simpelweg te gevaarlijk. Jammer van de tennisbaan, anders was het al lang gerestaureerd.

    BeantwoordenVerwijderen