Na verleden week bij de Schanstoren in Arcen te hebben rond gekeken nu een eindje verderop naar drie panden met geschiedenis: het huis De Kanaalmond, de voormalige (tweede) woning van de Veldense pastoor Hendrikx (vroeger jeugdherberg) en wat voorheen Hostellerie De Hamert was.
Het
pand De Kanaalmond, de naam herinnert aan ambitieuze, Spaanse plannen (foto Albert Lamberts)
Het pand de Kanaalmond dateert uit 1875, weet de huidige bewoner, Wijgerde, te vertellen. De van oorsprong Brabander woont al 41 jaar met zijn vrouw in deze woning met die merkwaardige naam Kanaalmond. Daar is al vaker over geschreven, maar toch heel in het kort: De Spanjaarden wilden begin zeventiende eeuw een kanaal tussen de Maas en de Rijn realiseren en dat kanaal, de Fossa Eugeniana, zou net ten noorden van Arcen in de Maas uitkomen. Door sabotage, geldgebrek en oorlogshandelingen is het kanaal er nooit gekomen, maar de naam Kanaalmond herinnert nog aan de snode plannen van de Spaanse autoriteiten.
Het volgende pand in het drieluik, Hostellerie De Hamert, is net in Wellerlooi gelegen. Eens een parel van culinair Noord-Limburg, sinds ruim een jaar helaas gesloten. In 1948 openden Joep Grothausen en zijn vrouw Lies de hostellerie aan de Maas, de eerste in Nederland in het opgeknapte pand Hotel Robijns. Joep en Lies waren ervaren in de horeca, onder andere als uitbaters van Hotel Zwijnshoofd in Venlo. Vier generaties Grothausen en Smits en drie excellente chef koks – we herinneren ons nog de legendarische Herman van Ham - zouden het etablissement een meer dan beroemde naam bezorgen. Toen de hostellerie zestig jaar bestond schreven Roger en Monique Smits op de invitatie voor de genodigden: Van de culinaire negorij uit 1948 is Nederland een van de paradepaardjes in gastronomische Europa geworden. De teller van Hostellerie De Hamert staat inmiddels op meer dan 500.000 gasten. Velen van hen kwamen voor een uitgebreide maaltijd op het hoogste niveau. Onder de gasten vorsten, politici, kunstenaars, cabaretiers en schrijvers. De Hostellerie en het pannenkoekenhuis aan de overkant – eveneens van de familie Smits – gingen in 2019 failliet. Het pannenkoekenhuis is weer open en in de hostellerie zullen mogelijk buitenlandse arbeiders worden gehuisvest.
En dan pand nummer drie daar tussen Rijksweg en Maas en tussen Kanaalmond en De Hamert: een wel zeer aparte villa met een minstens net zo bijzondere geschiedenis: Huize Juliana, eertijds ook van de familie Robijns. Een Duitse landheer, Arthur Maurits, huurde de villa, maar toen hij door allerlei tegenslagen zijn luxe leventje niet kon voortzetten doodde hij in augustus 1929 zijn vrouw, zoon en hond en sloeg vervolgens de hand aan zichzelf. Niemand wilde wonen in het huis van de drievoudige moord. Arcen was in die dagen een slaperig dorpje, maar wel met een ondernemende wethouder, Frans van de Kamp. Het was in de tijd van de jeugdherbergen. Er bestond zelfs de Nederlandsche Jeugdherbergcentrale en die zag Huize Juliana als accommodatie wel zitten. Het Amsterdamse echtpaar Miedema werd de eerste beheerder, maar ging zelf wonen in een pand naast de herberg van de familie Berghs, het latere Maashotel aan de zuidelijke entree van Arcen. Van de Kamp en Miedema bleek een gouden duo, dat het er weldra over eens was, dat het schandalig was, dat zo’n prachtig dorp met al die bossen en die ligging aan de Maas daar niets mee deed. De opmerking landde: halverwege de jaren dertig van de vorige eeuw richtte het tweetal samen met gemeentesecretaris De Lang Evertsen de plaatselijke Vereniging voor Vreemdelingen Verkeer (VVV) op. Met verstrekkende gevolgen. Het was de aanzet voor wat nu een toeristische hotspot van Nederland is. Miedema plaatste hier en daar een wervende advertentie en kreeg Arcenaren en zelfs gezinnen uit Lomm zover om kamers te verhuren. Godfried Bomans schreef in 1956 nog: Wat is het aantrekkelijke van Arcen? Dat er niets gebeurt! Nou, dat zou veranderen. Arcen werd opgestoten in de vaart van de toeristische volkeren. De vraag nu is: zal dit jaar het Arcen van Bomans beleefd (moeten) worden?
Reageren? Stuur Albert Lamberts een e-mail: albertlamberts@home.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten