De man achter de vrouw achter de Soep van Mooder Cornet, was de man achter de Venlose revues

- tekst Sef Derkx -

- beeldmateriaal familie Engels-Cornet en Joep Schouren, tenzij anders vermeld - 

Vooraf dit, voor wie het nog niet heeft ontdekt: door op de foto's te klikken met de muis, ziet u ze als bij toverslag uitvergroot. 

We publiceerden een blog om van te watertanden: De Soep van Mooder Cornet (sefderkx.blogspot.com). We hopen daarmee de vrouw achter de Soep van Mooder Cornet, Maria Cornet-Janssen, de eer gegeven te hebben, die haar toekomt. 

Via Facebook kregen we veel reacties. Een sprong eruit. Joep Schouren stuurde een foto van het recept. Nu ja, zult u denken. Er zijn zoveel verschillende varianten. Dit recept is echter met aan zekerheid grenzende waarschijnlijk het authentieke van Mooder Cornet in hoogstderzelve persoon. Mia, de oma van Joep Schouren, was een schoonzusje van Maria Cornet-Janssen en een zus van Sef Cornet.

Het recept wordt al in de familie bewaard en beproefd. Hier volgt het:

Het originele typoscript van het authentieke recept van de soep van Mooder Cornet verdient wellicht een veilige plek in het Gemeentearchief Venlo, waar het onder optimale condities wordt bewaard (met dank aan Joep Schouren)

De man achter de vrouw achter de Soep van Mooder Cornet, was wereldberoemd in Venlo en is dat eigenlijk nog steeds. Het is Sef Cornet, dé man achter de Venlose revues van de Venlose revues van voor en na de Tweede Wereldoorlog.

Sef Cornet op jonge leeftijd

Venlo heeft een rijke historie wat betreft revues. Het is een traditie die teruggaat tot januari 1920, toen Venlo in 1919  op de planken werd gebracht. De revue is geen jaarlijkse traditie. In de ruim negen decennia die verstreken zijn, waren de revue-loze jaren in de meerderheid. Zonder iemand te kort te willen doen, rijst er uit de geschiedenis van de Venlose revue toch één man op: Sef Cornet, een van de founding fathers, samen met zijn broer Mathieu auteur, regisseur, maar bovenal ster van de Venlose revues.

Mathieu Cornet

Van zijn dochter, Ine Engels-Cornet, mochten we enkele jaren geleden een fotoalbum lenen, vervaardigd in 1939 toen Sef Cornet een kwart eeuw op het podium stond. Een jubileum waarvoor hij de revue ’t Hingk mich de nek oet… schreef. De titel was vanzelfsprekend schertsend bedoeld.

Omslag jubileumrevue, 1939

Het fotoalbum is van vooroorlogse kwaliteit. De kartonnen bladen waarop de foto’s zijn geplakt, worden ter bescherming van dezelfde foto’s gescheiden door van dat dun, transparant en knisperend papier. Hans Nachtsheim - een naam bekend van veel foto’s van Venlo puinstad - is de samensteller. De fotograaf doet verslag van de uitvoering van de revue op zaterdag 23 september 1939, de avond dat Sef Cornet gehuldigd werd. 

Sef Cornet wordt toegesproken door burgemeester Berger, 23 september 1939

Bij de foto’s heeft Nachtsheim de erbij behorende teksten uit het officiële programmaboekje geplakt. Het maakt het album tot een historisch interessant document. We kijken allereerst in de kleedkamers waar de artiesten in hun kostuums worden geholpen en door Hub. Schoenmakers worden gegrimeerd. 

Achter de coulissen van de jubileumrevue

Als de revue begint, staat de fotograaf in de coulissen en van daaruit legt hij de twee bedrijven van twintig taferelen vast. Vlak voor de pauze, als het hele gezelschap op de planken staat, betreedt burgemeester Berger het podium van De Prins van Oranje om jubilaris Sef Cornet te huldigen. Na hem volgt Jocusvors Toeën Schrijnen die spreekt namens alle Venlose verenigingen. De laatste bladen van het album zijn gereserveerd voor foto’s, gemaakt tijdens een feestavond voor de tientallen medewerkers van de revue. Uit een ingeplakte recensie blijkt dat Sef Cornet (als Sjeraar Bolwater), Wiel Seelen (in de rol van aangever Sjuul Tomaal), de Melodian Singers en het orkest Radio Revellers de dragende krachten van ‘t  Hingk mich de nek oet… zijn. Maar de recensent is ook positief over de rest van het gezelschap: “Dan de dertig andere vrouwelijke en mannelijke medewerkers, van wie velen voor het eerst het podium betraden, maar bij wie het enthousiasme en de animo het van de plankenkoorts verre bleek gewonnen te hebben.”  

Accordeonist Giel Aerts

Scène met Sef Cornet

In het comité dat de huldiging gewicht moest geven, komen we veel Venlose coryfeeën tegen. Eén naam springt eruit, die van J. Buziau. Johan Buziau (1877-1958) was een van de grootste komieken en revueartiesten uit de Nederlandse geschiedenis. Van hem wordt verteld dat hij alleen maar het podium op hoefde te lopen en naar de zaal te kijken om het publiek een collectieve lachstuip te bezorgen. De groten van het Nederlandse cabaret, Toon Hermans, Wim Kan en Wim Sonneveld, hebben bij herhaling verteld dat zij zich schatplichtig voelden aan deze grootmeester van het komische genre. Dat Buziau’s naam prijkt in het lijstje van het huldigingcomité voor Sef Cornet is opmerkelijk. In de diverse publicaties over Sef Cornet wordt vaak een vergelijking getrokken tussen beide komieken, hier en daar wordt Cornet expliciet de Venlose Buziau genoemd. Ze moeten elkaar hebben gekend en ongetwijfeld zal Sef door Buziau geïnspireerd zijn.

Prentbriefkaart uit de jaren dertig (collectie Sef Derkx)

Sef Cornet (1898-1953) groeide op met één zus: Mia en drie broers:  Sjang, Mathieu en Baer. Sef was de benjamin. Van dit gezin Cornet-Mulkens treft u de genealogische gegevens aan op de volgende site: (https://genwiki.nl/limburg/index.php?title=Cornet&fbclid=IwAR1fzAZ6HJP796YvQ70MCOfi_o_SrHvzi8cbMHwja-XHVfXHsbrTNwUCUEE)

Joep Schouren stuurde ook een studiofoto van vader en moeder Cornet-Mulkens en hun kinderen. De opname was tot dusver alleen in de familie bekend en wordt nu gedeeld, waarvoor onze dank.

Er zijn veel overleveringen over de jongens. Hoe Sef al op zijn tiende poppenkastvoorstellingen gaf, hoe in de kelder van het ouderlijk huis aan de Moerdijkstraat (nu Sint-Martinusstraat) voorstellingen werden gegeven voor de vriendenschaar. Als Sjang een emmer water door de kelderraam naar binnen kieperde, was dat het teken dat de voorstelling beëindigd was. 

Die Port van Cleve van bioscoop- en filmpionier Jos Cauba aan de Vleesstraat, circa 1905 (met dank aan Piet Braem)

Still uit de slapstick opgenomen in het Villaprk, circa 1914 (collectie Gemeentearchief Venlo/Limburgs Museum)

Bioscoopeigenaar en filmpionier Jos Caubo maakte rond 1914 een slapstick met Sjang, Mathieu en Sef. De film werd opgenomen in het Villapark. Een van de jongens leest een krant, die  na een ruzie met de anderen doormidden wordt gescheurd en tot slot door een filmische omkeertruc weer de originele, complete krant wordt. au.

Prentbriefkaart met rechts Rembrandttheater, voorheen Grand Theater, jaren dertig (collectie Sef Derkx)

Sef werd in de herfst van 1925 exploitant van het Grand Theater, het latere Rembrandttheater aan de Parade. Na enkele jaren verhuisde hij als kastelein naar de Oude Markt om in de jaren dertig de exploitatie op zich te nemen van De Prins van Oranje. De Venlose revue lag acht jaar stil, maar in 1932 waren de broers Cornet opnieuw present met Dreej jongens en ein maedje. In deze revue maakte Sjeraar Bolwater, het alom bekende alter ego van Sef, zijn entree. 

Sjeraar Bolwater

De traditie van een jaarlijkse revue tijdens de septemberkermis werd volgehouden tot 1939, tot ’t Hingk mich de nek oèt…  Lezend in de vooroorlogse tekstboekjes valt het op dat de revues geen niemendalletjes waren. Met de teksten werd ingehaakt op actuele zaken als werkeloosheid en de annexatie van Oostenrijk door de nazi’s. In 1946 werd de traditie weer opgepakt met Och d’n oedel! Toen Sef bij de première op 19 januari voor het eerst opkwam als Sjeraar Bolwater, rees het publiek van zijn stoel en bracht hem een minutenlange ovatie. Sjeraar met zijn onvervalste Venlose humor was er weer na meer dan vijf jaar. Het inktzwarte hoofdstuk van de Tweede Wereldoorlog was nu omgeslagen.

Annie Renkien toont op decente wijze haar nylonkousen (collectie Annie Renkien)

Och d’n oedel! luidde een glorietijd in voor de Venlose revue. Een nauwelijks te overschatten inbreng had Harry Verhagen die alle muziek schreef. Annie Renkien schitterde in Waat-e-waer! uit 1947 als een modern meisje, vertelde ze me enkele jaren gelden in een interview: “We hebben zo onbeschrijflijk veel plezier gehad. Ik realiseerde me het toen niet helemaal, want ik was jong. Sef Cornet was een prachtige man. Een rasartiest. Na afloop van de voorstelling gingen we af en toe nog een tochtje maken langs de stampvolle cafés. Als Sef binnentrad, hief hij mijn liedje aan. ‘Maak veur os maedjes vreeje baan, weej hebbe nylonkouse aan, een tas van plastic aan de hand, gebleikde haor det steit charmant’. Iedereen viel in en het daverde dan in zo’n café. Heerlijk. Wat was dat een mooie tijd." 

In 1949 vierde Sef zijn 35-jarig jubileum met Uig hae! Zijn populariteit in Venlo was ongekend groot; door zijn optredens voor de Regionale Omroep Zuid had hij ook elders in Limburg de status van bekend artiest. Sef was een bezige man. Naast zijn werk als tekstschrijver (zijn favoriete plekje was de wc!) en uitvoerend artiest in tal van producties, was hij kastelein in het drukbeklant café Cornet aan de Parade.

Huldiging Sef Cornet in 1949 (collectie Annie Renkien) 

Sef Cornet achter de tap van café Cornet aan de Parade

Advertentie Piet Camps voor De Träöt

Het nieuws van zijn plotse overlijden op 23 oktober 1953 kwam aan als een mokerslag. Venlo vierde die vrijdagavond feest rond het beeld van ’t Schinkemenke dat werd onthuld. Het was een gebeurtenis waarbij men Sef had verwacht, maar de Venlonaar was met ernstige gezondheidsklachten overgebracht naar het ziekenhuis. Een combinatie van longontsteking en hartfalen werd hem fataal, Sef werd slechts 55 jaar oud. Het verbijsterende nieuws dompelde de stad, die hij zo vaak aan lachen had gebracht, in diepe rouw. 

Grafmonument Sef Cornet op de Algemene Begraafplaats (foto MeerWolff)

Tot slot. De première van de nieuwe revue De vlook van Hölster Heinke  is vanwege de coronapandemie uitgesteld https://www.maaspoort.nl/programma/premiere-de-vlook-van-holster-heinke-venlose-revue/. 

Reageren? Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergast@xs4all.nl.