dinsdag 28 december 2021

Van nul tot nu van woensdag 22 december 2021 - Onnozele Kinderen door Venlo

- door Albert Lamberts -  

De auteur als opa met Allerkinderen in 1956 (foto collectie Albert Lamberts).

Allerkinderen, Onnozele Kinderen, allebei benamingen voor een gebeurtenis, die alleszins met Kerstmis te maken heeft. In feite een uitbeelding van wat toch wel als een ware gruweldaad beschouwd moet worden. Allerkinderen refereert namelijk aan de kindermoord in Bethlehem. Er is voor zover bekend nog maar één plaats ter wereld waar Allerkinderen op 28 december op het programma staat en die ene plaats is Venlo.

Hoe zat dat ook alweer met die kindermoord? Heel in het kort: ruim tweeduizend jaar geleden, koning Herodes de Grote kreeg van drie collega’s – ook is sprake van drie wijzen - te horen, dat die op weg waren naar Bethlehem om een nieuw geboren koning eer te bewijzen. Herodes wilde bij terugkomst door de drie koningen geïnformeerd worden, maar de drie vorsten werden gewaarschuwd dat Herodes de jonggeborene uit de weg wilde ruimen, bevreesd als hij was voor zijn troon. Zij meden hem, waarop Herodes besloot in en rond Bethlehem alle kinderen tot twee jaar om te brengen, zodat hij er zeker van kon zijn, dat ook zijn ‘concurrent’ Jezus uit de weg was geruimd. Behalve de drie koningen – de bijbel noemt Caspas, Balthazar en Melchior – werden ook Jezus’ ouders Maria en Jozef verwittigd van Herodes’ plannen. Zij konden met hun zoontje nog tijdig vluchten naar Egypte.

Of het verhaal historisch klopt valt niet meer te achterhalen. Opmerkelijk is wel, dat geschiedschrijvers in die tijd geen melding maken van deze brute daad, die toch een behoorlijke impact gehad zou moeten hebben. En daarbij: de Romeinse keizer Augustus, waar Herodes rekenschap aan moest afleggen, zou die een dergelijke daad hebben gefiatteerd?

Maar goed, feit is, dat de herdenking van Onnozele Kinderen op 28 december op de kalender staat. (Het woordje onnozel staat hier in de betekenis van onschuldig)

Voorheen werd Onnozele Kinderen in tal van landen en plaatsen uitgebeeld. Pakweg zo’n duizend jaar geleden trokken in Frankrijk de eerste optochten, die herinnerden aan het vermeend gebeuren in Bethlehem, op de Dag van de kinderen. Vandaar trok het fenomeen naar noordelijker streken. Vooral in Brabant en Limburg gingen kinderen als opa en oma door de straten. Aanvankelijk was deze herdenking een algemeen verschijnsel, maar zij werd in de 17e eeuw puur katholiek van aard. Met de toenemende ontkerkelijking, die medio jaren zestig van de vorige eeuw inzette, werd ook de herdenking van Onnozele Kinderen een reliek. Ook in Venlo leidde zij een kwijnend bestaan, maar dankzij onder andere de Stichting Comité Kinderfeesten is deze traditie behouden gebleven. Nog elk jaar gaan op 28 december vele kinderen verkleed als opa en oma in optocht door de straten. Ook die verkleedpartij trouwens is een verwijzing naar het verhaal over de kindermoord in en rond Bethlehem. Wie er immers duidelijk ouder uitzag dan 2 jaar ontsprong de moordende hand van Herodes’ soldaten. 

Allerkinderen in 2015 (collectie Albert Lamberts).

Vroeger kwamen de kinderen uit Venlo vóór het vertrek van de stoet samen in de kloostertuin van de dominicanen. Dan ging het door het centrum via de parterre van het stadhuis, waar een versnapering werd uitgereikt, naar het Bondsgebouw aan de Herungerstraat, waar dan een film werd vertoond van Lassie of van Rin-tin-tin. Het programma is in de loop der jaren al gewijzigd, maar de Stichting Comité Kinderfeesten, uitstekend hoeder van de vele tradities als Allerkinderen en bijvoorbeeld ook Palmhöltjes en de kinderoptocht op Koningsdag, heeft besloten dit jaar geen fysieke optocht te organiseren, maar een digitale uitvoering (!) te laten plaatsvinden. Daarover meer in de nieuwsmedia.

O, ik moet trouwens nog wat bekennen. Ik schreef al dat we vroeger in het stadhuis, bij onze gang door de parterre, ene deur in en bij de andere er weer uit,  een versnapering kregen. Een keer stak ik, zes of zeven jaar oud, best wel brutaal tussen al die andere kinderen zowel naar links als naar rechts een vragend kinderhandje uit. In beide handen ontving ik zowaar een lolly…

Reageren? Stuur Albert Lamberts een e-mail: albertlamberts@home.nl.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten