zondag 16 februari 2025

Van nul tot nu van woensdag 29 januari 2025 - Het bisdom wilde alles weten (4 en slot)

 - door Albert Lamberts -

Tachtig jaar geleden werd de vrees van velen in Noord-Limburg dat aan evacuatie niet viel te ontkomen bewaarheid: in januari werd de evacuatie van deze contreien een feit. 

De familie Hendrix genoot onderdak bij de familie Akkerman in Ulrum. Vooraan links Sjaak en Grietje. Daarachter v.l.n.r. Anneleen Hendrix, mevrouw Akkerman, moeder Hendrix en Truus Hendrix. Achterste rij v.l.n.r. De heer Akkerman, Jannie Akkerman de hulp Stien en vader Hendrix uit Velden. De contacten tussen de families duren nog voort. (foto: mevrouw Hinssen-Hendrix).

Geestelijken vergezelden gevraagd en ongevraagd de evacuées naar met name Drenthe, Groningen en Friesland. Achteraf wenste het bisdom het naadje van de kous te weten of en hoe het katholieke leven doorgang had kunnen vinden. Een uitgebreid vragenformulier werd na de bevrijding geestelijken voorgelegd. De Dominicaner pater Raphaël was een van de geadresseerden

Vraag 10, sub 1 had de omgang (verhouding) tot onderwerp. Hoe was de verhouding en omgang tusschen geëvacueerden en bewoners? Antwoord: De rijke boeren toonden zich niet altijd even sympathiek. Tussen burgers & geëvacueerden was de verhouding veel beter.

Vraag 10, sub 6 was de kat het spek aanbinden: Welke objecties werden het meest gemaakt tegen het Katholicisme? Hoe werden ze beantwoord en bracht een en ander meer heldere begrippen over het Katholicisme? Bezwaren, zo schreef pater Raphaël, bestonden er tegen celibaat & de Maria-verering. Over dit laatste onderwerp hield ik in de Meimaand een preek mij daarbij over de hoofden der evacuées tot de andersdenkenden wendend.

Vraag 11 handelde over charitas en sociaal leven. Of er iets voor de geëvacueerden kon worden gedaan en welke de grootste nooden waren en of er hulp was en door wie. Pater Raphaël antwoordde dat de evacuatie-commissie de benodigde hulp bood.

Het antwoord op vraag 12 over geboorten, doopsels en overlijden werd met een streep beantwoord. Dat bespaarde de pater behoorlijk wat werk, want  de subvragen luidden: namen, waar, oud adres der ouders, peters, meters, baptizans, datum en bij huwelijken graag vermelden namen sacerdos assistents en getuigen. En vraag 12, sub 5: Waren er gevallen van overgang tot Katholiek geloof?

Als de pater dan alles had gehad kwam de klap op de vuurpijl: vraag 13. korte beschrijving van de heelen gang van zaken. Klein historisch relaas: hoe alles verliep, waarbij verwezen kan worden naar de antwoorden op bovenstaande vragen (o.a. vanwaar en op welke datum Uzelf bent vertrokken; reisroute, kamp, stopplaatsen van langeren duur, ongelukken. Waar, wanneer aangekomen? Was U bij Uwe parochie?

Is die geheel of gedeeltelijk geëvacueerd? Hoeveel procent? Waar werden Uw parochianen ingekwartierd? Welke kloosters en gestichten werden uit Uw parochie geheel of gedeeltelijk geëvacueerd?

Vraag 14 behelsde wat open deuren: Bleven de menschen naar huis verlangen? Antwoord: deden niet anders. Sub 4: Misschien nog andere vermeldenswaardige dingen? Antwoord: Oost west, thuis best.

Velen in Noord-Limburg keerden in het late voorjaar en in de zomer van 1945 terug naar hun vaak verwoeste en geplunderde dorpen en steden. Dankbaar dat zij in het noorden door de protestanten waren opgevangen. Diverse vriendschappen waren de beloning voor maandenlang verleend onderdak, waarom eigenlijk niemand had gevraagd, maar waarvoor voor twee kanten geen andere keuze was.

Reageren? Stuur Albert Lamberts een email: albertlamberts@home.nl.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten