Een kousjesfabriek? Jawel, een kousjesfabriek. Geen onderneming die kousjes voor kinderen fabriceerde, maar een fabriek, die kousjes voor gaslampjes maakte. Zo eentje was er begin twintigste eeuw gevestigd in Venlo, om precies te zijn aan de Hogeweg, nabij de noordelijke entree tot het in die jaren aangelegde Wilhelminapark. Kampeerders weten precies wat een gloeikousje is: in feite een netje in ronde vorm gemaakt van materiaal, dat een helder wit licht verspreidt als het wordt verwarmd. De nieuwe fabriek kwam op pakweg een halve kilometer van een echte lampenfabiek: Pope.
De
fabriek van Pope aan de Mercatorstraat – Deken van Oppensingel (foto
uit jubileumboek 60 jaar Pope)
De onderneming had zijn thuisbasis in Düsseldorf, zo’n zestig kilometer over de grens bij Venlo. Waarom deze firma in Venlo een fabriek wilde vestigen vermelden de papieren niet. In en aan de randen van het centrum van Venlo waren toen overigens de nodige ondernemingen gevestigd, zowel aan de noord- als aan de zuidkant. Denk bijvoorbeeld aan de elektriciteitscentrale aan het Nolensplein en de houthandel van Van Liebergen aan de noordkant van Venlo. En natuurlijk Pope, de gloeilampenfabrikant, waarvan de fabriek sinds 1889 aan de Mercatorstraat lag. In Venlo-Centrum-Noord, zouden we nu zeggen. Later officieel N.V. Pope’s Metaaldraadlampenfabriek genoemd. Tot ver in de twintigste eeuw werden er lampen geproduceerd. Ik vraag me trouwens wel eens af – dat even terzijde – wat er zou zijn gebeurd als Pope in 1896 de overname van Philips had gerealiseerd. Die overname ketste indertijd af op een bedrag van … 1000 gulden. Philips wilde 25.000 gulden en de eigenaren van Pope wilden niet verder gaan dan 24.000 gulden. Enfin, hoe dat verhaal is afgelopen is bekend: Philips nam bijna 40 jaar later Pope over - Pope was toen ook al gespecialiseerd in het trekken van het zo gewilde koperdraad, later geworden tot hoofdactiviteit – en begin deze eeuw verkocht Philips het bedrijf aan het Amerikaanse Belden. Trouwens: Belden Wire & Cable B.V. is - heel toepasselijk - gevestigd aan de Edisonstraat in Blerick. En o, toevallig, dat afgelopen week bekend werd dat een Venlonaar, Roel Vestjens, topman is geworden van de kabelfabrikant.
Goed, terug naar de gloeikousjesfabriek, die zich dus wilde vestigen in Venlo. Op 10 november 1908 gleed op het Venlose stadhuis een brief in de bus van de Gasglühlichtwerke UNIVERSUM uit Düsseldorf: de ondergeteekende firma “Gasglühlichtwerke Universum” te Düsseldorf heeft de eer onder overlegging der vereischte stukken, Uw college te verzoeken, haar vergunning te willen verleenen voor de oprichting eener gasgloeilichtkousjesfebriek met een gasmotor van 4 P.K. in de achterzaal op het perceel, kadastraal bekend gemeente VENLO, sectie A, No. 1344, plaatselijk gemerkt No. 6 en geleegen aan den Hoogeweg aldaar. Onder bemerking dat deze fabriek eene inrichting is in den zin der Veiligheidswet.
Het
Duitse verzoek om een vergunning (foto
Albert Lamberts)
Enkele dagen eerder had Venlo’s burgemeester Van Rijn ook al een dergelijk verzoek bereikt: … beabsichtigt in Venlo im Apollo-Saal eine Gas Glühstrumpf – Fabrik zu errichten. Apollo-zaal? Ja, de Apollo-zaal. Dat café had als adres Hogeweg 4. Herkennen we daar nog iets van? Jazeker wel. De Venlonazaal. Wat lezen we in het mooie jubileumboek van de Koninklijke Zangvereniging Venlona? In september 1921 deden geruchten de ronde over de verkoop van de voormalige zaal Apollo aan de Hoogeweg 10, toentertijd in gebruik als magazijn voor levensmidelen door de Limburgsche Coöperatieve Inkoopvereniging. De huisnummering wijzigde nogal eens door bijvoorbeeld nieuwbouw.
De
vroegere zaal Apollo aan de Hogeweg in Venlo (foto
uit jubileumboek Koninklijke Zangvereniging Venlona)
Zaal Apollo had dus een andere bestemming gekregen en werd inderdaad in 1921 aan Venlona verkocht. En de Gas-Glühstrumpf-Fabrik? Het verzoek aan het college was Ingekoomen 10 November 1908. Zitting, 24 November 1908. Verleend, 8 December 1908. Precies vier weken na aanvraag was de vergunning verleend. De buren Derkx, Van Daelen, de weduwe Rauff-van Es, Jacobs en Boots hadden geen bezwaar. Op een kleine steenworp van elkaar een gloeilampenfabriek en een gasgloeikousjesfabriek. Jawel, het licht kwam uit Venlo.
Reageren? Stuur Albert Lamberts een e-mail: albertlamberts@home.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten