Koud tot op het bot in februari 1954

 - door Sef Derkx –

Er is winters weer voorspeld, het KNMI waarschuwt voor code geel in het hele land. Of het zo koud wordt, dat de Maas dichtvriest, betwijfelen we sterk.  Koud tot op het bot was het echter wel in 1954. Zo koud, dat je over de Maas van Venlo naar Blerick heen en terug kon wandelen.

Jongen en meisje op bevroren Maas in 1954 (particuliere collectie)

De bovenstaande foto dateert van februari 1954. De jongen is Herman Zweijpfenning, het meisje naast hem is zijn nichtje Marie-Thérèse van Gool. De opname is in noordelijke richting gemaakt. Links is de Blerickse Maasoever. We kijken tegen de spoorbrug en Baileybrug aan. Laatstgenoemde verkeersbrug, die velen van u nog in herinnering zullen hebben, is op 4 december 1947 in gebruik genomen en bleef dat tot 1957.

Maar nu naar 1954. Na een aanloop met zacht weer zette op 22 januari van dat jaar de winter in. En hoe! Een week later was het IJsselmeer al praktisch dicht gevroren. Velen gingen vanaf dat moment naar de ijsgang op de Maas kijken, want Koning Winter zou met strenge hand blijven regeren, werd gezegd door meteorologen. Op woensdag 3 februari 1954 ging de Elfstedentocht van start. Een dag later zat de Maas bij Venlo bijna dicht. Van een veilige oversteek was evenwel nog geen sprake.

Bevroren Maas, februari 1954 (collectie Gemeentearchief Venlo)

Enkele stoutmoedigen die een poging waagden op het vervaarlijk krakende ijs, keerden schielijk op hun schreden terug. De volgende dag was het zover en vond de eerste overgang van Venlo naar Blerick plaats. Het was een waagstuk, want de Maas zat nog niet helemaal dicht. Tussen de schollen waren nog plekken met een verraderlijk dun laagje ijs. Kinderen die het ook wilden proberen, werden door de politie tegengehouden omdat het nog te gevaarlijk was. Zij werden verwezen naar de haven die stevig dicht zat en waar naar hartenlust kon worden geschaatst en gegleden.

Weer een dag later, op zaterdag 6 februari 1954, is vermoedelijk de foto gemaakt met Herman en Marie-Thérèse. De beide kinderen staan niet zo heel ver van de kant. Op de achtergrond rechts zien we een jongen die de dikte van het ijs eerst test, voordat hij zich verder waagt. De oversteek was niet zonder risico’s, zoals blijkt uit een huiveringwekkend berichten die we aantroffen in verschillende kranten van 8 en 9 februari. 

Limburgsch Dagblad van maandag 8 februari 1954 (gevonden via www.delpher.nl) 

Vanaf de veilige Maasoever kijken mensen naar iemand die een poging waagt de Maas over te steken, februari 1954 (collectie Gemeentearchief Venlo)

Reageren? Herinneringen aan winters dat de Maas dicht zat? 

Stuur Sef Derkx een e-mail: floddergats@xs4all