De wereld op zijn kop

- door Hay Swinkels -  

Deze condoomautomaat heeft tot voor jaren nog gehangen op de hoek van de Straelseweg en Craneveldstraat. Ooit het symbool van een vrijgevochten generatie, dat de bekrompen jaren zestig en de Kerkelijke doctrine definitief achter zich liet. Die jaren waarin de Stones zongen over Mother’s little helper, de protestbeweging Baas in eigen buik en de emancipatiebeweging die zorgden voor een totale omwenteling van de seksualiteit. Eind jaren zestig bood een aantal jongeren uit Venlo een petitie voor condoomautomaten aan bij de burgemeester en voerde zelfs een sit-down-actie op de stoep van zijn huis. Condooms, openlijk te kopen op de hoek van de straat! Hoeveel eerzame opvoeders zullen toen 'Schande!' geroepen hebben en 'wat moet er van deze jeugd terechtkomen?'. Maar de seksuele revolutie was en is -zoals elke revolutie in de geschiedenis- niet te stoppen.

De jaren zestig en zeventig waren woelige jaren. Jongeren kwamen in opstand tegen de gevestigde orde, tegen de strenge opvoeding van hun ouders met hun moraal, tegen het geloof. Er kwamen protestbewegingen tegen de oorlog in Vietnam, de bewapening, tegen de kruisraketten. Kraakbewegingen in de grote steden. Het koningshuis stond zelfs ter discussie. De Maagdenhuisbezetting die zijn uitwerking had in vele vormen van onderwijs. Het verzet tegen kerncentrales. Muziek, die totaal nieuwe wegen insloeg met vaak opruiende teksten. Voor de gevestigde orde  stond de wereld op z’n kop en menige ouder moet in wanhoop zijn gebracht: 'Wat komt er van die jeugd terecht!'. 

Toch was dit voor die jeugd, zoals ik, echt een bevrijdende periode. Na een strenge opvoeding waarin je alleen maar deed wat je ouders van je verwachtten, kon je nu eindelijk je eigen horizonnen verkennen, je eigen wegen inslaan. Het leek of een nieuwe wereld voor je openging en waarin je je gesteund voelde door leeftijdgenoten. Voor het eerst kon je eigen keuzes maken, je voelde je vrij!

Ik sloot me aan bij de vredesbeweging en al hoefde ik niet in Dienst omdat ik twee oudere broers had, overwoog ik toch om dienst te weigeren. Ik liep in talloze stille vredestochten mee en toen ik in 1981 op het Museumplein stond met 400.000 andere demonstranten, dacht ik: “Dit moet er toch iets toe doen, dit moet de wereld toch veranderen.” Iets wat zich vier jaren later herhaalde in den Haag. Ik ging in Venlo de huizen langs om de petitie tegen de kernwapens te laten tekenen. Iets wat veel weerstand en soms scheldkanonnades opriepen en toen ik teleurgesteld naar mijn fiets terug liep, bleek die ook nog gestolen te zijn. Zo liep mijn idealisme nog meer deuken op. Maar toch bleef ik geloven in een betere wereld. Ik blokkeerde een grote NAVO-oefening en stond versteld van de negatieve en zelfs dreigende reacties van het publiek, zelfs van mensen die ik heel goed kende, zodat ik blij was met de ME, die me later wegvoerde. Ik blokkeerde de kerncentrale in aanbouw van Kalkar, waarbij ik hardhandig werd verwijderd door de Duitse politie. Jaren later genoot ik van de overwinning, toen ik met mijn school op schoolreisje ging in diezelfde kerncentrale, maar nu als pretpark!

Terugkijkend, hebben wij de wereld veranderd? Nee. Waren we naïef? Misschien, maar toch zijn al die protestbewegingen niet voor niets geweest. Nu, op leeftijd, weet ik dat je als individu, en zelfs als groepering niet zomaar de maatschappij kunt veranderen. Maar het heeft me wel versterkt als persoon en dat de vrijheid die ik nu voel, nooit zonder die woelige jaren mogelijk was geweest.

Reageren? Stuur Hay Swinkels een e-mail: hay.swinkels@ziggo.nl.