- door Sef Derkx -
Stel, je
zou in de nacht van oud op nieuw begonnen zijn over anderhalve meter. Dat die
afstand heilig en veilig zou gaan worden. Handen schudden, knuffelen en zoenen
in 2020? Vergeet het maar. Blijf op anderhalve afstand meter van elkaar. Ongetwijfeld
was er tijdens de jaarwisseling door iedereen het etiketje complete lariekoek
opgeplakt. Anderhalve meter afstand, waar heb je het in godsnaam over?
Zes
maanden later leven we volop in een anderhalve-meter-samenleving. De
voorkeursschrijfwijze heb ik even opgezocht. Het mag op verschillende manieren,
maar met twee koppeltekens is het meest gangbaar. Zal anderhalve-meter-samenleving
straks Het Woord van 2020 worden?
Niet te vroeg speculeren, er kan nog van alles gebeuren.
Anderhalve
meter is het nieuwe normaal in de dagen
van fluctuerende coronacijfers. Anderhalve meter, een nieuwe intermenselijke maat.
Terug naar
het begin van de coronapandemie. Voor de Venlose ontwerper Joep Geelen (60) had
het zeer ernstige gevolgen: “Vanaf het ene moment op het andere werden in maart
ontwerpopdrachten afgezegd of uitgesteld. In korte tijd bleken alle budgetten
bevroren. Er kwam geen nieuw werk meer binnen en alles lag stil.”
Als creatieve
geest gaat het dan kriebelen. Je wil met de uitzonderlijke omstandigheid van de
pandemie aan de slag. “Er is erg veel gerommeld en aangemodderd door
goedwillende amateurs om posters, stickers en briefjes te maken met de
boodschap om anderhalve meter aftstand te houden,” vertelt Geelen, “Honderdvijftig centimeter werd de nieuwe norm. Het begrip anderhalve-meter-samenleving
burgerde snel in.”
Beeldbewerking Joep Geelen
Met de
nieuwe maat der dingen, ging de Venlose ontwerper aan de slag. Hij kwam uit bij
Leonardo da Vinci. “Het is iemand die mij erg inspireert. Voor Da Vinci was de menselijk maat een
belangrijk thema. Hij is een voorloper in de anatomie. In 1490 ontdekte hij, hoe
het menselijk lichaam geometrisch in elkaar steekt. De gestrekte armlengte is exact
de lichaamslengte. De breedte van de schouders is daar precies een kwart van,
evenals de onderarm en de borstkas. Hij verbeelde deze geometrie in een
iconische tekening, die hij opdroeg aan
de Romeinse architect Vitruvius. De uitleg over de wiskundige verhoudingen van
het menselijk lichaam, staan erbij in het Latijn, handgeschreven in
spiegelbeeld.”
We plukken
blijvend vruchten van de inzichten van Leonardo da Vinci. De Vitruviaanse man
staat op de Italiaanse euromunt en wordt tot op de dag van vandaag gebruikt
door ontwerpers en architecten voor de menselijke maat.
Joep
Geelen: “Nu die maat aan het verandering onderhevig, is ook dit symbool aan
verandering toe. De menselijke maat wordt anderhalve meter. Het verandert niet
alleen het gedrag tussen mensen, maar het heeft ook zijn weerslag op de
inrichting van openbare ruimtes, restaurants, kantoorruimtes en scholen. De
menselijke maat is plots veel groter geworden en dat zal een enorme impact
hebben op de inrichting van de wereld.”
Vitruviaanse man, Leonardo da Vinci
Met die
gedachten in zijn achterhoofd, maakte Geelen een variant van de bekende tekening:
“Ik heb de maat uitgerekt tot anderhalve meter. De Latijnse vertaling van Houd afstand vond ik te abstract en
nietszeggend. Daarvoor in de plaats heb ik de Italiaanse vertaling gebruikt Mantieni la Distanza, wat voor de meeste
mensen wel te herleiden is tot Maintain
Distance. Om het authentieke karakter en handschrift van de tekening te
behouden, heb ik de elementen uit de tekening gebruikt voor deze nieuwe versie.”
Coronaposters in binnenstad Breda
Het
ontwerp van de Venlonaar werd geselecteerd door Graphic Matters Stay-Safe-Stay-Sane (https://graphicmatters.nl/stay-sane-stay-safe-poster-pop-up/) en opgenomen in een
tentoonstelling in Breda over posterdesign in tijden van corona. Uit een aanbod
van meer dan tweeduizend inzendingen van over de hele wereld zijn veertig ontwerpen
geselecteerd voor deze expositie. Het affiche heeft samen met de andere
ontwerpen wekenlang door Breda gezworven in de openbare ruimte. De poster is geselecteerd door het
Stedelijk Museum Amsterdam voor de tentoonstelling Van Thonet tot Dutch Design, over 125 jaar design, die dit weekend
van start gaat. (https://www.stedelijk.nl/en/exhibitions/thonet-dutch-design) Daarin is een aparte videopresentatie opgenomen over design tijdens
de Covid-19-uitbraak. Met dus de creatie uit ‘t stedje van Joep Geelen.
Gevraagd naar zijn huidige gemoedstoestand met alle aandacht voor zijn poster, laat hij in het Venloos weten, dat hij zich door de selectie gepaerdskeuteld voelt. Door alle
aandacht kleurde hij roeëd wies achter de
oeëre.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten